04 Kasım 2016 Cuma

– Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Başbakan Binali Yıldırım ve Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı’nın katılımıyla gerçekleştirilen ödül töreni büyük ilgi gördü.

“Türkiye’nin yaşayan insan hazineleri bakımından , çok verimli bir ülke olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan; “ancak her konuda olduğu gibi bu hususta da elimizdeki hazinelerin tespitini ve değerlendirilmesini yeteri kadar yapamadığımızı düşünüyorum.Bugün pek çok alanda ocaklarını tüttürecek, el verecek gençler bulamayan ustalarımız, maalesef kendi işlerinin son temsilcileri durumundadır. ” dedi.

Sanatçıların her birinin kendi alanlarında tüm hayatlarını vakfederek elde ettikleri becerileriyle, ortaya koydukları ürünlerle, Türkiye’ye ve dünyaya kazandırdıkları değerlerle her türlü teşekkürü, her türlü takdiri hak ettiklerini belirten Erdoğan, “Yaşayan insan hazinelerimizin her biri, şairin ‘Ya hayrandır sana ya düşman / Ya hiç yokmuş gibi unutulursun / Ya da bir dakika bile çıkmazsın akıldan’ diyerek ifade ettiği gibi eserleri ve maharetleriyle aklımızdan bir dakika bile çıkmayacak, gönlümüzde daima yaşayacak hakiki hazinelerimizdir.“ diye konuştu.

Türkiye’nin UNESCO’nun “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesine“ 2006 yılında taraf olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bakanlığımız 2008 yılında geleneksel kültür değerlerimizi korumanın yolunun, bunların uygulayıcılarını korumaktan geçtiği düşüncesiyle ‘Yaşayan İnsan Hazineleri Türkiye Milli Sistemi’ni kurdu. Geride bıraktığımız 8 yılda yapılan envanter çalışmalarıyla yavaş yavaş bu konuda bir birikim ortaya çıkmaya başladı.“ dedi.

Somut olmayan kültürel miras ve yaşayan insan hazineleri kategorisinde ilgili kriterler çerçevesinde her yıl yapılan değerlendirmelerde tespit edilen kişilere ödüllerin veriliyor. 2010 yılı Ocak ayında 7, Kasım ayında 9, 2012 yılında 4 yaşayan insan hazinesinin ödüllendirilirken 2016 yılında, 9 kişi ve bir gruba ödül verildi.

Ödül verilen kişilere bakıldığında aşıklardan müzik aletleri icracısı ve yapımcılarına, karagöz, çini, ebru, hat, keçe, dokuma, boyama, taş, kitap, sedef kakma ustalarına kadar geniş bir yelpazede isimlerin görüldüğüne işaret eden Erdoğan, “İçlerinde Neşet Ertaş ve Şeref Taşlıova gibi ödül verildikten sonra kaybettiğimiz bu vesileyle rahmetle andığımız değerlerimiz de var.Yaşayan İnsan Hazineleri’ olarak tarif edilen değerlerin, özel bir eğitimleri olsa da olmasa da usta-çırak ilişkisiyle gönüllerinin aktığı, kabiliyetlerinin el verdiği alanlarda kendilerini yetiştirmişlerdir.“ dedi.

Başbakan Binali Yıldırım, yaşayan insan hazinelerini, her yıl milletle buluşturarak, geleneği, geçmişe taşıyacak önemli bir projeye imza atan Kültür ve Turizm Bakanlığına teşekkür ederek; “Millet şuuru, kültür değerlerimiz, inançlarımız, bizi biz yapan özelliklerimizi kaybettiğimiz zaman gelecekle ilgili çok büyük tehlikeyle karşı karşıya kalmamız mukadder olur, kaçınılmaz olur“ şeklinde konuştu.

Kültürel Miras Taşıyıcılarını Destekliyoruz
Türkiye’nin 2006’da UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’ne taraf olmasının ardından, Bakanlık tarafından ülkedeki somut olmayan kültürel miras unsurlarına ilişkin araştırma, saptama, koruma, yaşatma, arşivleme ve teşvik çalışmalarının yoğun biçimde sürdürüldüğünü belirten Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı şunları söyledi:

“Somut olmayan kültürel mirasın sürdürülebilir bir şekilde korunmasındaki en önemli husus, kültürel miras taşıyıcılarının bilgi ve tecrübelerini genç kuşaklara aktarmalarının güvence altına alınmasıdır. Bu doğrultuda, Sayın Cumhurbaşkanımızın himayeleri, riyasetinde somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarının bilgi ve becerilerini geliştirmeleri ve taşıyıcısı oldukları mirası gelecek kuşaklara aktarmaları konusunda teşvik edilmesine yönelik çalışmaları son derece önemli buluyor ve destekliyoruz.“ dedi.

Sözleşmenin yükümlülüklerinden biri olan envanter çalışmaları çerçevesinde, 2008’den beri Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanteri ve Yaşayan İnsan Hazineleri Ulusal Envanteri çalışmalarının yapıldığını ifade eden Avcı, bu kapsamda, 2008’den 2014’e kadar Bakanlıkça 110 değerin Somut Olmayan Kültürel Miras Türkiye Ulusal Envanteri’ne kaydedildiğini, 20 miras taşıyıcının da Yaşayan İnsan Hazinesi olarak ilan edildiğini bildirdi. Yaşayan insan hazinelerine teşekkür eden Avcı, Şeref Taşlıova, Tacettin Diker, Sıtkı Olçar, Bekir Tekeli ve Neşet Ertaş gibi hayatını kaybeden miras taşıyıcılarını da rahmetle andı.

Bakanlık olarak benimsedikleri koruma hedefine biraz daha yaklaşmış olduklarını ifade eden Avcı, şunları kaydetti:

“Koruma çalışmalarının temel amacı, somut olmayan kültürel mirasın yaşayabilirliğini güvence altına almaktadır. Ayrıca söz konusu koruma anlayışımız, kimlik saptama, belgeleme, araştırma, muhafaza, geliştirme, güçlendirme, kuşaktan kuşağa aktarma ve kültürel mirasımızın değişik yanlarının canlandırılmasını da ihtiva etmektedir. Ömürlerini kadim kültürümüzün yaşamasına adamış olan bu çok değerli ustalarımıza, sanatçılarımıza, yaşayan insan hazinelerimize, göstermiş oldukları eşsiz çabalarından dolayı teşekkürlerimizi sunuyor, tutkuları, azimleri ve çabaları genç kuşaklara paylaşmaları karşısında şükranlarımızı arz ediyoruz.“ dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Binali Yıldırım ve Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı ile “Yaşayan İnsan Hazinesi“ ilan edilen kişilere ödül ve beratlarını takdim etti.

Yaşayan İnsan Hazineleri hakkında:

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatının (UNESCO), kültürel mirasın korunması için 17 Ekim 2003’te kabul ettiği Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’ne 27 Mart 2006’da taraf olan Türkiye, 2008’den beri Yaşayan İnsan Hazineleri Türkiye Ulusal Envanter çalışması yürütüyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğünce yürütülen çalışmalar kapsamında ilan edilen “Yaşayan İnsan Hazineleri“, somut olmayan kültürel mirasın belirli unsurlarının icra edilmesi ve yeniden yaratılması için gerekli bilgi ve becerileri yüksek derecede haiz kişileri ifade ediyor.

Yaşayan İnsan Hazineleri ilan edilmek için kişilerin ustalığını en az 10 yıldır icra ediyor olması, sanatını usta-çırak ilişkisiyle öğrenmesi, bilgi ve becerisi uygulamadaki üstünlüğü, konusunda ender bulunan bilgi ve beceriye sahip olması, kişi veya grubun yaptığı işe kendini adanmışlığı, kişi ya da grubun bilgi ve becerilerini geliştirme yeteneği, kişi veya grubun bilgi ve becerilerini çırağa aktarma becerisi gibi özellikler gerekiyor. Bu kapsamda, 2009’da 7, 2010’da 9 ve 2012’da 4 kişi “Yaşayan İnsan Hazinesi’ ilan edildi.

Yaşayan İnsan Hazinesi olarak 2015’te ise 9 kişi ve 1 grup belirlendi. Bu çerçevede, mersiye geleneğinde Celal Yılmaz, aşıklık-zakirlikte Mehmet Acet, minyatür sanatında Cahide Keskiner, klasik kitap sanatlarında İslam Seçen, sedef kakma sanatında Salih Balakbabalar, kalem işinde Muammer Semih İrteş, keçecilikte Ahmet Yaşar Kocataş, aşıklıkta İsmail Nar, atma türkü geleneğinde Osman Efendioğlu ile çoksesli şarkı söyleme geleneği alanında Macahel Yaşlılar Korosu ilan edildi.