SUALTI TOZU
İNCE BALÇIK
27 Ekim 1972 Rob ve Craig adalarındaki iki deneyimli mağara dalıcısı Orange Çöküntüsünün 560 m ötesindeki çıkışına geçiş yapmak için suya girdiler. 340 m Aşıldıktan sonra bir çatala gelmiştiler diki burada iki sabit hat birlikte bağlanmıştı ve soldaki tünele dönmekteydi. 180 m lik çok dar ve bulanık geçişten sonra kılavuz ipin ve tüpün bittiğini hayretle gördüler. Sapak ağzında yanlış tarafa döndüklerini farkına vardılar. Doğal olarak .Şans sonucunda ipin kopabileceğini yada yanlış yöne sapabileceklerini hesaba katmamalarına rağmen, başlangıç havalarının 2/3 kadarını muhafaza ediyorlardı. Ama dönüşte görüş sıfırlandı. Yüzme sırasında, palet vuruşları tabandaki çamuru ve hava kabarcıkları tavanda asılı tortuları suyun içine dağıtmışlardı. İpi izleyerek yapılan bu kör dalış hiç bitmeyecekmiş gibi gelen bir gece yarısı kabusuydu. Çıkışa giden ipin tam yönlerini saptayabilmek için dokunarak anlamak işi daha da uzatmıştı. Sonunda, çatal ağzına ulaşılınca görüş düzeldi. Geri kalan 1150ft yüzüldü. Başka bir aksilik olmaması onlar için bir şanstı. Tanklarında kalan birkaç solumalık hava ile yüzeye ulaşabildiler.

ÇÖZÜMLEME

Yukarıda ki vaka da ölüm yok ama eğer dalgıçlar üçte bir kuralını uygulamasalardı veya başka bir acil durum olsaydı, belki de öleceklerdi. Örneğin; tam hava kaybı olsaydı, sonuç kötü olurdu. Zaman ve dolayısıyla hava kaybına neden olan bu bulanık sudan kurtulma işlemi dikkatli olunsaydı gerekmeyebilirdi. Dalıcılar eğer arkalarına baksalardı bulanmanın farkına varacaklar daha dikkatli ve düzenli olabileceklerdi.

SUALTI TOZU:

Sualtı tozu mağaralar da bulunan çok ince arışık bir çökeltidir. Bu madde kaba ve ağır taneli beyaz kum veya ince kırmızı kil yada yumuşak kahve rengi bir çamur olabilir. Karıştığı zaman hemen su için de yükselir ve çok uzun süre çökelmeden asılı kalabilir. Bir kaç saniye içinde otuz metrelik sualtı görüşü sıfırlanabilir. Herhangi bir sualtı mağarasında bu olayla karşılaşabilirsiniz. Asılı tozun çökmesi için uzun saatler gerekebilir. Ağırdan kum tanecikleri nispeten daha önce çöker.

Bulanmanın nedeni hareket halindeki dalıcıların meydana getirdikleri çalkantıyla tozun tabandan kalkmasıdır. Geniş tünellerde bile dikkatsizce bir palet darbesinin yapılması hemen ortamı bulandırır. Ayrıca bir çok sualtı mağarasının tavanında da bu tozdan bulunur. Açık devre scuba aygıtından çıkacak hava kabarcıkları ile tavandaki toz yukardan aşağı inmeye başlar ve ortam bulanır. Ayrıca dışarıda olabilecek yağmur fırtınası neticesinde mağaraya taşınan bulanık sularla görüş sıfırlanır. ve akıntının yönü değişebilir.

BULANMANIN ÖNLENMESİ :

Suyu bulandırmamak için çok rikkatli ve becerili olmak gerekir. Sürekli olarak arkanıza bakarak geriniz de ne kadar bulanıklık bıraktığınızı gözleyiniz. Tavanın toz birikimi saptadığınız geçitlerden ilerlemekten sakının. Tavana sürtünerek geçmek zorunda kalacağınız darılıkta ki yerlerden geçmeyiniz. Eğer bir yağmur kaçınılmaz ise onun geçmesinden yeterli süre sonra dalış yapınız. Yağış nedeniyle mağarada olabilecek değişimleri göz önüne aldıktan sonra emin olarak dalışa başlayın.

Yeni mağara dalıcıları tarafından doğal olarak bulandırır geçitlerde deneyimli olanlar suyu bulandırmadan geçerler. Bunu yapabilmek için yüzerlik kontrolü ve palet vurma veya itme hareketinin uygun olarak düzenlenmesi gerekir. Teknikler iyice sindirilmiş olmalıdır. Yüzerliğin ayarlanamasın da en büyük yardımcınız yüzerlilik yeleği olacaktır. Yüzerlik yelekleri; hamut biçimli, ceket biçimli ve kanat biçimli olmak üzere üç çeşittir. bunların tümü mağara dalışlarında başarıyla kullanılmaktadır. Önemli olan yüzerlik denge aygıtının tabandan sizi yeterince yukarıda tutabilmesidir. Başınız bacaklarınıza göre tabana daha yakın olacaktır. Vücut eğimli biçimde yüzüş devam eder. Yüzerlilik yeleğini buna göre iyi ayarlamak gereklidir. Bu eğik konum mağara dalışları için özel bir öneme sahiptir. Çünkü dalıcının bazı özel teknikleri kullanmasına olanak verir.

Öncelikle paletler yukarı baş aşağı eğimli vaziyette taban çamurunun kalkma olanağı azdır. Bu konumu tutturmak büyük avantaj sağlar. Böylece paletin yarattığı çalkantıya çamur arasındaki mesafe azamiye çıkmış olur. Eğer arkanızda fazlaca bir toz bulutu bıraktığınızı gözleseydiniz, artık yeni bir teknik kullanmanın sırası gelmiştir,”Çek ve kay” hareketidir. Bu tekniğe göre paletler hareketsizdir. ve itiş eller yardımıyla kayaları çıkıntıları çekerek gerçekleşir. Başka tercih edilen hareket ise düz ve sağlam olan tavanın paletlerin uçlarıyla baş-aşağı ayak yukarı pozisyonunda itilmesidir. Bunu yapabilmek için iyi bir yüzerlik dengesi kurmak ve dizleri kırmak gerekir. Ama arkanızda çok fazla tavan tozu süzülmesi dikkati çekiyorsa bu işlemden vazgeçin.

EĞER TOZLANMA OLUŞURSA :

1. Bölümde belirtildiği gibi eğer ani bir bulanma olursa, kılavuz ipe bir kol mesafesi ötede olmak çok mühimdir. Böylece, kolaylıkla ipi parmaklarınızla yakalayabilir ve kaybolmaktan kurtulursunuz. İpi asla çekmeyiniz. Gerilen ip, keskin çıkıntılara, kayalara sürtünerek aşınır veya kesilir. Başka bir noktada eğer çok aşırı bir bulanma söz konusu ise dalışı iptal etmek doğru bir karardır. Dalış eşinizle iletişim kurmakta zorluk çektiğiniz kadar kötü bir görüş olmuşsa eşinizle bir araya gelip Rimbach sistemi uygulayarak ilerleyiniz.

ÖZET :

Suyun tozlanması görüşü büyük ölçüde azaltarak mağara dalışı kazalarında önemli bir etken olmaya devam etmektedir. Ağır yağışlardan gelen sularla ve scuba cihazının çıkardığı hava kabarcıklarından kaynaklanabileceği gibi, dikkatsiz dalıcıların tabandaki ince çamuru kaldırmaları görüşü sıfırlar.

Geniş bir mağara geçidi bile , bir kaç saniye bulanabilir. Tek bir palet darbesi bu iş için yeterli olur. Tam dengelenmiş yüzerlik sağlayarak, uygun itme teknikleri kullanarak ve doğru itiş tekniği uygulayarak tavanda asılı tozdan veya çok alçak geçitlerden uzak kalarak bu tozlanmayı önleye bilirsiniz.

Sürekli arkanızı kontrol ederek ne kadar bulanma olduğunu gözleyerek su ne kadar bulandırdığınızı anlayabilir ve uygun tekniğe geçebilirsiniz. Çok aşırı bulanma halinde dalışı bitirmek için tereddüt etmeyiniz.

Tozlanmayı takiben görüş sıfırlanırsa hemen kılavuz ipi parmaklarınızın arasına alarak bütün grubu dışarı çıkarmaya başlayın. Eğer görüş çıkışı engelleyecek ve eşinizle haberleşmenizi koparacak kadar kötü ise Rimbach sistemi ile devam ediniz.