PANİK
Kaza Raporu
20 Temmuz 1974 Kanada’lı iki misafir dalıcı Mel ve Leroy,Littel River Springs’te bir mağaraya dalış yaptılar.Her ikisi sertifikalı temel scuba dalıcısıydı.Ama mağara dalışını yöntemli öğrenmemişlerdi ve herhangi bir deneyime sahip değildiler.Mağara dalıcılığı için kılavuz ipin gerekli olduğunu bilmiyorlardı. Ama ip olmaksızın girdiler.Sualtı toz tekniğini bilmeksizin kısa bir süre sonra görüşü bir kaç santimetreye düşen bulanmaya neden oldular.Ve mağara girişinden 30 m içeride kayboldular. Sonunda Mel gün ışığının sızdığı mağara çıkışını gördü ve geri dönüp Leroy’lu almak için aramaya başladı.Ama arkadaşından haber yoktu.
Fakat Leroy ,muhtemelen, hızlı hareketlerle yan yollardan birisine sapmış ve görüşü sıfırlamıştı. Leroy’u bekleyebildiği kadar bekledi,sonra havası azaldığı için çıkmak zorunda kaldı.
Arama dalgıçları Leroy’un cesedini çıkıştan sadece 12 metre ötede buldu.Çıkışa tek nefeslik gibi kısa mesafe kala Lero’un yaşamını yitirmesi gerçekten üzücü idi.
Çözümleme
Bu dalıcılar hemen hiç bir şeyi doğru yapmadılar. Mağara dalışı için eğitimli değillerdi.Kılavuz halat kullanmadılar.Yeterince ışık kaynakları yoktu…Ligste uzayıp gidebilir.
Ama en kritik faktör; Mel’in çıkış yolunu bulabildiğini ve arkadaşını aradığını bir kenara bırakırsak Leroy yan yollara sapmış ve boğularak ölmüştü. Leroy çok yüksek düzeyde şuursuz olmasına neden olan panik içindeydi. Mel’in işaretine cevap vermeyip koridorlar da çılgınca yüzmesi bunun tipik belirtisi idi.
ACİL DURUNLARA KARŞI HAZIRLIKLI OLARAK VE YAVAŞ YAVAŞ DENEYİM KAZANARAK PANİK OLAYINI ÖNLEYİNİZ.
Panik
Sanıldığı gibi ve araştırmanın gösterdiği gibi bu güne kadar meydana gelen her ölümlü mağara kazasında dalıcılar ya kesintisiz bir kılavuz hat kullanmadılar ya üçte bir kuralını ihlal ettiler,veya 47 m altına daldılar.
Bu üç hatanın birlikte olması veya her biri için kaza kaçınılmaz olacaktır. Buna rağmen sakin ve serinkanlılıkla düşünebilselerdi beladan kurtulmaları olasıydı. Malesef boğuldular.
Çünkü sakince düşünemediler. Bunun yerine ani kararsızlık ve korku halinin galip gelmesi gerçek ve en büyük tehlike ile yüz yüze getirmektedir.
İleri endişe ve korku durumlarında doğal olarak dalıcılar panikten ve onun yarattığı ani fizyolojik değişiklikten ölmektedir.
Sığ sularda ve mağaralarda tankında hava olduğu halde ölü bulunan dalıcıların ölümündeki gizemi açıklayan en muhtemel yaklaşım olsa gerekir.
Paniğin önlenmesi
Paniğin önlenmesi en basit anlamda onu yaratan nedenlerin ortadan kaldırılmasıdır. Gerçek veya / ve hayal edilen tehlikeler bu nedenlerin kaynağıdır.
Gerçek tehlikeleri göğüslemek için, sizin ve dalış eşinizin yeterince acil durumlar için eğitilmiş olması ve özel ekipmanın bulunması gerekir. Malzemenin doğru ve uygun kullanımı önemlidir.
Hayal edilen tehlikenin kökleri insanı bilinmeyen duyduğu doğal korkuya dayanabilir. Sualtı mağaraları hakkındaki bilginizi ve deneyiminizi yavaş dereceli olarak artırınız.
Böylece bilinmeyenden kaynaklanan korkuyu endişeyi felaket getiren ani durumla karşılamadan yok etmeyi gerçekleştirirsiniz.
Bu şansı kullanınız. Mağara dalışına başlamadan önce kendinizin ve eşinizin açık su gece dalışında çok yeterli olduğundan emin olmalısınız.
Mağara bilimi konusundaki belirli bir birikimde olmalıdır. Yani kuru mağaracılık bilginiz mağara dalıcılığında size çok faydalar sağlar.
Mağara dalıcılığına başlarken, geniş hacimli sığ derinlikte iyi ışıklı nispeten tortu ve çamuru az ve yan dallanmaları çok olmayan mağaraların seçiminde ısrar ediniz.
Her dalışta tek ve ilk dalış süresi içinde tüm mağarayı görmeyi amaçlayın. Sonraki seri dalışlarda sızma mesafesini kısa dalışlarla ilerleyin. Yeni bir mağaraya girecekseniz,orayı bilen birisini yanınıza alın.
Eğer panik olmaya yatkın bir günde iseniz ve huzursuzluk duyuyorsanız dalışı iptal edin. örneğin yorgun ve sinirli iseniz dalışı erteleyin Psikologlara göre korku ve sinirlilik birbiri ile yakından ilgilidir. Kolayca kızan kolayca korkabilir. Sonuç paniktir.
Böyle arkadaşlarınızı mağara dalışlarından caydırınız.
Paniğin tedavisi
Uygun şartlar altında herkes panikleyebilir. Öyleyse kendimiz ve arkadaşımız paniğe kapıldığında ne yapmak gerektiğini bilmek iyi olur. Paniğin semptomların dan birisi solunumdaki belirgin artıştır. Kısa sık ve hızlı nefeslenme gözlenir.
Görevi yapmakta konsantrasyon zorluğu ortaya çıkar. Hepimiz korku anında açılan gözleri iyi biliriz. Ama bunu sualtında anlamak maske nedeniyle zordur veya yanıltıcı olabilir. Dalış eşinizdeki paniği anlamada onun düzensiz yüzüşü sabırsızlığı uygunsuz hareketleri ipucu verebilir.
Paniğin yüzde yüz tedavisi yoktur. Doğal olarak yapılacak en iyi şey mağaradan yavaş ve kontrollü çıkışa geçerek panik sebeplerini yok etmektir.
Çılgınca paldır küldür biçimde çıkış daha kötü duruma neden olabilir. Kişi ölüp ölmediğini değil başka şeyler düşünmeli hareketini yavaşlatmalıdır. Kuşkulanmanın faydası yoktur.
Derin veya yavaş nefes alarak paniği yatıştırınız. Derinlik ölçerinizi ve basınç ölçerinizi sürekli takip ederek karşılaşabileceğiniz tehlikelerin endişesini size unutturacak kafanızı başka noktalarda yoğunlaştıracak işler yapın.
Ortama biraz mizah katmak yardımcı olabilir. Tatlı bir sırıtışla birleşen komik bir jest kuşkulu bir dalış ortamındaki gerilimi azaltabilir.
Özet
Panik aniden ve nedensiz artan biçimde korkan kişiyi gerçek yada hayali bir tehlike içine sürükliye bilir. Kötü bir durumdan kurtulma olanağı varken bile panik dalıcıların ölümüne neden olmuştur. Ölü bulunan dalıcıların dalış tanklarında hala yeterli hava olduğu tespit edilmesine rağmen olayın ölümle sonuçlanması paniğe düşmenin tehlikesini açıklar.
Panik acil durumlara hazırlıklı olacak biçimde yavaş inşa edilmiş bir deneyimle önlenebilir.
Tedavi için paniğe neden olan veya olabilecek nedenleri ortadan kaldırarak ve semptonları kontrol ederek yardımcı olmalıyız.
Gökhan Türe
dragoman@eko-natura.com
www.dragoman-turkey.com
