‘Sanayi dalgıcı bir kadın’ olmanın zorluklarını merak ederek Ege Sakin ile konuştum.
Ege Sakin ile İstanbul’da dalış sektöründen bir çok katılımcının olduğu ‘MEDEX Dalış, Balıkçılık ve Su Sporları Fuarı’nda tanışmıştık. Kendisi, benim de zaman zaman su altı ile ilgili yazılarımın yayımlandığı ‘SUALTI Gazetesi’ nin editörü. Bilal Karataş ile birlikte hazırladıkları SUALTI gazetesini dalışa ilgi duyan bir çok kişi yakından takip eder.
Ege Sakin ile aynı zamanda çok ortak tanıdığımız var. Sektörde yalnızca ‘kadın’ olmayı ‘temsil’ etmiyor kendisi. Yalnızca ‘eğitimli dalıcı’ olmayı da temsil etmiyor. Kendisi ‘aktif bir hayvan hakları savunucusu’, çevreci, doğa ve hayvan sevdalısı, eğildiği konularda uzman, yönetici, yönlendirici, lider….
Kendinizi tanıtır mısınız? Kaç yıldır dalıyorsunuz?
Merhaba ben Ege Sakin , 1.sınıf dalgıç ve basınç odası operatörüyüm. SUALTI Gazetesi’nde Bilal Karataş ile birlikte çalışıyorum. Prosat’ın (profesyonel sualtı adamları topluluğu derneği) başkan yardımcısıyım. Haytap’ın da. (hayvan hakları federasyonu) İstanbul adalar temsilcisiyim.
Deniz kenarı bir memlekette doğmuş biri olarak kendimi bildim bileli dalıyorum. Profesyonel anlamda dalışlarım ise ‘İstanbul Üniversitesi Sualtı Teknolojisi’ne girdiğim 2003 yılından beri devam ediyor.
Nerelerde ve ne gibi işlerde çalıştınız?
Daha çok İstanbul içinde olmakla birlikte çeşitli yerlerde çeşitli işlerde çalıştım. Survey’ler, kontrol dalışları, tekne altı temizlikleri , batık işleri vs. Bir dönem basınç odası operatörülüğü de yaptım.
Son zamanlarda mesleğimi daha çok sosyal sorumluluk projeleri için kullanıyorum. Sivil Toplum kuruluşlarının çalışmalarında gönüllü olarak yer alıyorum.
Yaşanan çevre katliamlarına, hayvanlara yapılan işkencelere yetkililerin dikkatini çekmek, toplumda bilinç ve farkındalık oluşturmak için yapılan etkinliklerde sanayi dalgıçlığını kullanıyorum. Bu hem toplumun hem de basının ilgisini çekiyor.
Örnek verebilir misiniz ?
Geçen yıl yapılan ”Havuzlardan Okyanuslara Yunuslara Özgürlük” mesajı ile yapılan etkinlikte başlık dalışı yaparak sualtından dünyada ilk kez basın bildirisi okuduk. Bu basının çok ilgisini çekti ve bu kampanya çok başarılı oldu, artık pek çok insan ‘Yunus Parkları’na gitmenin doğru olmadığını biliyor.
Yeri gelmişken söylemek istiyorum, bu etkinliği bu yıl da 7 kasım 2011 de Muğla Ortaca’da yapacağız. Ben yine başlık dalışı yapıp sualtından basın bildirisi okuyacağım, ancak bu kez yanımda Hayvan Hakları Federasyonu başkanı sayın Ahmet Kemal Şenpolat’ da olacak, basının benim aracılığım ile soracağı soruları bir yazı tahtası kullanarak Ahmet beye ileteceğim ve yanıtlarını okuyacağım. Böylece Tutsak Deniz Canlıları konusunda ilk sualtı röportajını yapmış olacağız.
Geçtiğimiz yıl ulaştırma bakanını daldırarak Sualtından canlı tv programı yapan Hakan Tiryaki’den aldığımız bu fikri uygulayabilmek için haytap başkanı kursa gidip 2 yıldız dalıcı eğitimi ve sertifikası aldı.Bu etkinlik herkese açıktır.Katılmak isteyen herkes katılabilir, detayları SUALTI Gazetesi sayfasında bulabilirler.
Ayrıca deniz temizlikleri ; seçilen bölgede halkın yetkililerin varsa sivil toplum kuruluşlarının katılımıyla sahil temiziliği düzenleniyor bu sırada kıyıdan giren dalgıçlar da çıkardıkları çöpleri sergiliyor . Bu çalışmalar Bandırma ya da Adalar bölgesinde yapılanlar gibi, kurumların düzenlediği etkinlikler olabiliyor. Böyle olunca gidip dalışınızı yapıyorsunuz sadece .
Ancak deniz kirliliği konusunda çok çok başarılı işler yapan bir dernek var ; STH . STH’nın düzenlediği etkinlikler şenlik havasında geçiyor, ve STH gönüllüleri bu güne kadar binlerce çocuğu , binlerce insanı deniz konusunda bilgilendirdiler.
Eğitimli dalgıçla, eğitimsiz ve çekirdekten yetişen farklı mı?
İş kalitesi açısından bakarsak , Türkiye’de farklı değil ! Çünkü kimsenin umurunda değil. Firma en düşük ücretle çalışacak olanı tercih eder.
Dalış açısından bakacaksak dürüst olmak gerekirse kendini yetiştirmiş, okulda verilen teorik derslerin ders notlarını bulup hepsini öğrenmiş alaylı dalgıçlar da var, okulda öğrendiği her şeyi unutmuş okullu dalgıçlar da var.
Okuldan çıkan süperdir , piyasada yetişen kötüdür demek ne kadar doğru bilemiyorum.
Ancak, dalış şakaya gelmez! Bu ciddi bir iştir, en küçük bir dikkatsizlik, en küçük bir hata hayatınıza mal olabilir. Okul sizin hata yapma olasılığınızı en aza indirir(tabii eğer okulda anlatılan kuralları uygularsanız). Bu işte hata yaparak öğrenme hatalardan ders alma gibi bir lüksünüz yoktur.
Eğitimli dalgıç tepki görüyor mu?
Eğitimli dalgıç tepki görüyor tabi , sadece dalgıç değil eğitimli olan çoğu kişi tepki görüyor mevcut düzende. Hele ki yanlışları görüp söylüyorsanız hele ki söylemekle de kalmayıp düzeltmeye kalkarsanız…
Yapılacak olan iş ne ise , o işi aldığınız eğitimin hakkını vererek yapmalısınız, bu uzun vadede hem size he de bu mesleğe değer kazandıracaktır.
Ülkemizde yaşanan sanayi dalışı kazaları ile ilgili olarak yapılmış bir istatistik var mı?
Bu konuyla ilgili bir istatistiki bilgi ve yapılmış bir çalışma yok, PROSAT bu konu ile ilgili olarak bir çalışma başlattı ve yaşanmış dalış kazaları ile ilgili bilgileri topluyor, bu çalışmanın sonunda çok önemli bir kaynak elde edilmiş olacak diye düşünüyorum.
Yaşanan dalış kazaları liman başkanlıklarına bildirilmek zorunda, ancak kaza ölümle sonuçlanmadığı sürece bu bilgilendirme yapılmıyor.
İşte bu noktada da aslında okullu dalgıç ile alaylı dalgıcın farkı ortaya çıkıyor ; böyle bir durumda okullu dalgıç kazayı rapor edip bildirmesi gerektiğini bilir ve bunu yapar oysa alaylı dalgıç bu durumu sıradan , olağan bir durummuş gibi görür ve rapor yazılması gerektiğini düşünmez , çünkü o piyasada işlerin bu şekilde yürüdüğünü görmüştür.
Bakın size en son yaşanan olayı örnek göstereyim; İstanbul’da bir akvaryumda (ki ben buna deniz canlıları hapishanesi diyorum ) geçtiğimiz aylarda ölümle sonuçlanan bir kaza gerçekleşti. İşletme profesyonel dalgıç çalıştırması gereken iş için sportif dalıcı olan birini çalıştırıyor; akvaryumun temizliği sırasında çok çok basit bir hatadan dolayı bu gencecik insan akvaryumda hayatını kaybetti. Oysa ki o iş profesyonel bir dalgıç tarafından yapılmış olsaydı bu gün o genç insan hayatta olacaktı kimse ölmeyecekti.Bunun gibi onlarca olay var, çok yakın zamanda yaşandığı için bunu örnek verdim.
Dalış sadece suya girip çıkma işi değildir, dalış organizasyon koordinasyon işidir ve asıl mesele işin suyun üstünde yapılan kısmındadır. Alaylı dalgıçlar çok çok iyi dalışlar yapabiliyor olabilirler ama Dalış işini koordine etmek, bu başka başka hesaplamalar yapmayı gerektirir.
PROSAT’ın dalış kazaları istatistik araştırması sonuçlandığında bence asıl o zaman ortaya çıkacak okullu dalgıç alaylı dalgıç farkı..
Balıkkadın olmak balıkadam olmaktan farklı mı? Neden?
Farklı. Özellikle bu meslekte. İş kalitesi açısından ; Kadınlar kesinlikle daha dikkatli, daha düzenli, ve daha titizler. İşin tüm detaylarını ortaya koyup planlamayı öyle yaparlar ve bir kadının yönettiği dalışta çok sorun çıkmaz. çıkabilecek tüm sorunlar önceden düşünülmüştür çünkü.
Bunun bir kaç sebebi olduğunu gözlemledim, birincisi doğal olarak kadın olmanın özelliğinden kaynaklanıyor, biz yapımız gereği düzenliyiz. Bir diğer sebep o kadar erkeğin arasında kendini kabul ettirme çabası olabilir diye düşünüyorum. Çünkü o erkekler sizin bir gün çuvallamanızı bekliyorlar aralarında gülüşmek için. bunu biliyorsanız hiç hata yapar mısınız ? Bir diğer ve en önemli sebebi bence bir kadınsanız ve sanayi dalgıçlığı yapıyorsanız bunu çalışmak zorunda olduğunuz için değil, bu işi sevdiğiniz için yapıyorsunuzdur ve sevdiğiniz işi yaparken o iş size zor gelmez kolaya kaçmaz baştan savma yapmazsınız.
Fiziksel açıdan, bu iş zaman zaman beden gücü gerektiren bir iş, suyun altında ağır bir parçayı yerine oturmak ya da yerinden sökmek için belli bir fiziksel güce ihtiyacınız var. Erkek dalgıçların kas gücü avantajı ile kolaylıkla yaptığı bir iş kadın dalgıç iseniz kimi zaman sizi zorlayabilir , ama hidrolik aletler diye bir şey var. Ayrıca işin tam da o noktasında dalış ekibinizin içinden en güçlü kuvvetlisine dalış sırasını verebilirsiniz.
Avantajları var mı? Dezavantajları?
Ayrı soyunma odanız oluyor, elbisesine işemiş erkeklerin soyunduğu odada soyunmak zorunda kalmıyorsunuz. Zamanla size alışıyorlar hatta sevmeye bile başlıyorlar ve scubanızı falan hazırlıyorlar!
Dezavantajı; firmalar erkekleri tercih eder. kolay iş bulamazsınız.
Kadın olarak tepki gördünüz mü? Kimden? Ne gibi durumlarda? Hiç şikayet ettiniz mi? Kime?
Şikayete konu olacak bir tepki görmedim çalışma ortamlarında. Kadın dalgıç olarak ortama girdiğinizde ilk önce herkes size kuşkuyla bakar, ve pes edip gideceğiz gün üzerine bahis döndürmeye başlarlar 🙂 sonra da size alışırlar.
Bu işe şimdi devam ediyor musunuz? Neden bıraktınız?
Şu dönemde çok aktif olarak yapmıyorum. Evlendikten sonra teknemi elden çıkardım ve sonra biraz ara verdim. Zaman zaman bazı işlere gidiyorum. Ama daha önceki sorunuzda da dediğim gibi son yıllarda bu işi sosyal sorumluluk çalışmaları için yapıyorum.
Benim en iyi bildiğim şey bu iş, ve topluma mesaj vermek için yapılacak bir etkinlikte planlamayı en iyi bildiğiniz konu üzerinden yaparsanız başarılı olma şansınız artar.
Sportif dalış veya Sanayi dalışı, kadınlar için biri daha uygun diyebilir misiniz?
Bu tamamen o kadının kendisinin bileceği iş. Siz kendinize hangi işi uygun buluyorsanız size uygun iş odur.
Sırf erkeklerin çalıştığı bir ortamda çalıştınız mı? Kendinizi nasıl kabul ettirdiniz?
Çoook. Dürüst davranarak.Ayrıca belirtmek isterim ki adı Profesyonel sualtı ADAMLARI topluluğu derneği olan bir derneğin başkan yardımcısıyım. Siz dürüst ve kararlıysanız eninde sonunda kabul ediyorlar. Teşekkür ediyorum.
Ben de Ege Sakin’e açıklayıcı ve umarım gözümüzü açıcı cevaplarından dolayı teşekkür ediyorum. Bizlere ‘kadın’ olmanın zorluklarından ziyade, ‘insan’ olmanın sorumluluğunu hatırlattığı için.
Röportaj:Esra Tunalıgil / Diplomalı Tüketici
Ege SAKİN /SUALTI Gazetesi Editor www.sualtigazetesi.com
Commercial Diver/Decompression-chamber operator
PROSAT vice chairman www.prosatder.org
Members of Haytap Animals Rights Federation Turkey www.haytap.org
Kaynak: seffafgazete.com
