İkinci Dünya Savaşı’nın denizleri savaş alanına çevirdiği 1941 yılında İngiliz askeri malzemelerini taşırken Alman savaş uçaklarının batırdığı S/S Thistlegorm, dünyanın en çok ilgi çeken batığı. Piramitler kadar ziyaretçi çeken 128 metre boyundaki İngiliz askeri kargo gemisi, Kaptan Jacques Cousteau tarafından 1955 yılında keşfedilmesine rağmen, modern dünyanın teknoloji donanımlı dalgıçlarıyla 1974 yılında tanışmıştı.

U-BOOT TEHDİDİ AFRİKA KITASINI DALAŞIP İKİ OKYANUSU AŞMAYA ZORLADI

Nazi Almanyası’nın kurt sürüsü U-Boot filosu, Atlas Okyanusu’nda tehlike saçarken İngiliz askeri nakliye gemisi Thistlegorm’un kaderi Kızıldeniz’de çizilecekti. Batırılmadan henüz bir yıl önce (1940) İngiltere’nin Sunderland kentinde İskoç hattında çalışması için yapılan kargo gemisi S/S Thistlegorm isminden de anlaşıldığı üzere kömür gücüyle çalışan buharlı bir gemiydi. Ambarlarına ve güvertesine silah, cephane ve savaş malzemeleri yüklenen 128 metre boyundaki kömürlü geminin, Mısır’ın İskenderiye limanındaki İngiliz askeri üssüne ulaşması gerekiyordu.

KADERİNİ BOMBARDIMAN UÇAKLARI ÇİZDİ

Akdeniz’in hava sahasında üstünlüğünü ilan eden Alman savaş uçaklarının korkutuculuğuna müttefiki İtalyan hava gücünün eklenmesi, Atlantik’teki U-Boot’lar kadar ürkütücü senaryoları doğuruyordu. İskenderiye’ye gitmek için Akdeniz rotası yerine Afrika kıtasının dolaşmak gibi meşakkatli bir görev verilen Thistlegorm, Güney Afrika’nın etrafından döndüğünde Hint Okyanusu’nun kuzeyine doğru yöneldi. Mısır’a yaklaştığı günlerde Süveyş Kanalı öncesinde Kızıldeniz’de demirletilen geminin kader çizgisi Ras Muhammed yakınlarında suyun altında devam edecekti.

HAREKETSİZ ÖRDEK’İ BATIRAN TAŞIDIĞI CEPHANE OLDU

Girit’teki üslerinden gece devriyesine çıkan iki Alman He111 bombardıman uçağının pilotları, hareketsiz olduğu kadar savunmasızlığıyla da dikkat çeken gemiyi ay ışığında kolayca fark etmişlerdi. Alman pilotların, ‘Hareketsiz Ördek’ olarak tabir ettikleri Thistlegorm’a gökyüzünden gelen iki bomba büyük patlamalara yol açtı ama onu batıran güvertesinde taşıdığı yük oldu. Kıç ambarındaki İngiliz cephaneleri daha büyük bir patlamaya sebep olduğunda, Sina çölündeki bedeviler gökyüzünü aydınlatan alevleri görebilmişti. 9 mürettebatını 30 metrelik alevlere teslim eden kömürlü gemi, dalgıçlara hizmet edecek bir batık olma yolunda dibe çöktü. HMS Carlisle isimli geminin topladığı yaralılar ise Thistlegorm’un batışını yaşlı gözlerle izlemişti.

CALYPSO’DAN DERİNLERE İNEN DALGIÇLARIN KEŞFİ

Efsane okyanus bilimci Kaptan Albay Jacques Cousteau efsane araştırma gemisi Calypso ile Süveyş Körfezi’ne gittiğinde, aklında başka bir efsane olan Thistlegorm vardı. Bölgedeki balıkçılarla görüşen Kaptan Cousteau’nun sorduğu ilk soru balıkların nerede bol olduğuydu. Yapay resif gibi canlılara üreme ve saklanma ortamı olan geminin ilk doğal işaretinin cevabını kolayca alan deniz bilimci kısa sürede bulduğu enkazı tanımlamak için de güçlük çekmedi. Calypso’dan derinlere inen keşif ekibinin geminin çanını okuması yeterli oldu. Thistlegorm’un 10-32 metre derinlik aralığına oturmasının doğanın dalgıçlara verdiği bir hediye olduğunun anlaşılması uzun sürmedi.

KIRMIZI BERESİYLE SUALTINDAN BUBLE GÖNDEREN KAPTAN COUSTEAU

20 yıl önce batığı keşfeden Kaptan Cousteau’nun insanlığın hizmetine sunduğu ‘Açık Devre Tüplü Dalış Sistemi’ 1974 yılında yine Kaptan Cousteau tarafından Thistlegorm’un röntgeninin çekilmesini sağladı. Dalgıçların inebildiği makul derinliğe batarak insanlığa hizmet etmekte kararlı olan Thistlegorm’a ilk turistik ve sportif dalışlar 1992 yılında gerçekleşti. Doğa-zaman-insan üçlemesinin sembolü batıktaki patlamamış bombalar, terk edilmiş bina havası veren koridorlar, havaalanı hangarı hissini uyandıran uçak parçaları, buharlı lokomotifleri ve Arap Yarımadası için hazırlanan İngiliz askeri üniformalarıyla sualtındaki zaman tünelinin bileşenleri.

DENİZ CANLILARIZ DALGIÇLARI SAYGILI OLMAYA DAVET EDİYOR

Bugün klasik olan motosikletler iki teker tutkunu dalgıçları cüretkarca direksiyona davet ederken, postallar savaşın ürkütücü gerçekliğine vurgu yapıyor. Dalgıçları karşılayan timsah balığı gemi güvertesinin sadece deniz canlılarının evi olduğunu hatırlatırken, ekosistemin vazgeçilmezi mercanlar dalgıçları dikkatli ve saygılı olmaya davet ediyor. 20. yüzyılın en ünlü okyanus kaşifi Kaptan Coustea’nun kırmızı beresi gibi akılda kalan gemi, sualtı tutkunu her dalgıcın yerküredeki kurabileceği hayallerin ilk metrelerinde yer alıyor.