03 Temmuz 2014 Perşembe
– AYKUT ALTINIŞIK- ANTALYA
Arkeolog-Profesyonel Turist Rehberi
ÖREN YERLERİNİN TEMİZLİK VE GÜVENLİK SORUNU..
Bir rehber olarak yıllardır gittiğim Ören yeri ve Milli Parklardaki olumsuzlukları sizlerle paylaşmak istiyorum. Bunun başında temizlik ve güvenlik sorunu gelmekte.. İşte sizlere Antalya dan bazı örnekler:
Kurşunlu Milli Parkı: Antalya nın en güzel tabiat parklarından biri olan bu Parka girer girmez sizi develer karşılıyor. Milli parkta develerin ne işi olabilir? Develerin başında 4-5 kişi, turistleri deveye bindirmek veya fotoğraf çekenlerden para almak için, gelen geçen herkesin suratına bakıyorlar. Milli Parkta devenin ne işi olur? Oraya deve ile gezmek için mi yoksa parkı gezmek için mi para ödüyor insanlar?
Termessos Milli Park: İçinde Antik Kent Termessos’u barındıran park. Parkın içinde hiçbir güvenlik yok. Her yerde plastik su şişeleri ve ortada tek bir çöp kutusu yok. İçindeki Termessos Antik Kentinin her yeri, turistlerin bıraktığı çöp, şişe ve sigara izmaritleri ile dolu. Elinde alkol şişesi ile gezen bir turist çift bile gördüm. Parkın girişinde sizi durdurup para alan özel şirketin elemanları dışında Antik Kenti koruyan kimse yok. Parkı kirletmek yasaktır diye bir yazı da yok. Amerika, Kanada veya Avrupa da kimse parkları böyle kirletmez ve kirletemez. Bizim parklarımızda sigara içmenin, alkol almanın ve yerlere çöp atmanın cezası yok. .
Karain Mağarası: Tarihi 500.000 yıl eski olan, Türkiye nin ve dünyanın en eski kazılan mağarası olan bu mağaraya, uzun bir patikadan sonra ulaştığınızda, her yerde plastik su şişelerini görürsünüz. Giriş ücreti almak için yanınıza gelen kişi dışında bir güvenlik görevlisi de yok. En ilginci de mağaranın içinde gördüğüm metal meşrubat kutusudur. Mağara girişinin etrafı otlarla ve çöple dolu. Bu meşrubat kutusunu 500.000 yıllık mağaranın tam ortasına bırakan zavallıyı kim cezalandıracak? Kamera koyun olsun bitsin?
Birçok ören yerinde güvenlik görevlisi yok. Ama giriş ücreti toplayan birçok eleman var.O daha önemli çünkü.
Side ye gidin ne demek istediğimi daha iyi anlarsınız. Side Antik Kenti maalesef Türkiye nin en kirli ve bakımsız ören yerlerinden birisidir.. Side Antik Kentinin 2000 yıllık kalıntılarının üzerinde bira şişeleri ve plastik su şişeleri var. Kimse rahatsız değil turistler dışında. Ortada tek bir çöp kutusu yok. Her yer çöp dolu.. Kırık bira şişeleri, yere atılmış su şişeleri vb.
Maalesef kimse de rahatsız değil bu durumdan. Ne rehberler ne de acenteler..Türkiye nin pek çok Antik Kenti ne korunmaktadır ne de temizlenmektedir. Sadece para topla. Gerisi önemli değil. Turistler böyle pis yerlere bir daha gelmezler. Son olarak Kapadokya daki vadilerden bahsedeyim.
Kapadokya vadilerinde de durum aynı.
Her yerde plastik şişeler,sigara izmaritleri ve çöpler.. Turistlerin her gün yürüyüş yaptığı vadilerde,turisleri gezdiren rehber ve acentelerde mi hiç rahatsız ve şikayetçi değil bu durumdan? Ben Kapadokya vadilerindeki çöpleri görünce,buraların ne kadar sahipsiz olduğunu düşünüyorum. Avrupa veya Amerika daki herhangi bir Milli Parkta, bu çöpleri göremezsiniz. Bizim ülkemizde tarihi ve turistik yerler hem pis, hem de bakımsız. Gidin görün Kapadokya daki vadilerin ne kadar pis olduğunu. Araçlardan atılan çöpler, akşam içilip atılan bira şişeleri.. Bu durum utanç kaynağıdır aslında..
Özellikle yol kenarlarına araç sahiplerinin attığı çöplerden bahsetmedim bile. Sahillere ve yol kenarlarına yazın şöyle bir bakın. Bunları atan turistler değil ki. Finike yakınlarındaki Kaputaş Plajında yol kenarında aracımla durduğumda gördüğüm manzara herkesi utandırmalı aslında. Ancak oraya turist getirmiş aracın şöförü ve rehberini bu kadar çok kırık cam parçası ve plastik şişe hiç rahatsız etmemiş görünüyor. Bu örnekleri aslında her yerde görebilirsiniz. Ben gittiğim ülkede para verip gezdiğim yerde çöp görmek istemem.
En son Kapadokya vadilerinde yürüyüş yaptıktan sonra bana oradaki çöplerden bahseden turistlere ne cevap vermeliyim? Ne gariptir ki hiçbir acenteden bu konuda hiç bir şikayet yok.. Onlar buralara turist getirip para almayı sonrasına ise hiç karışmamayı alışkanlık haline getimişler. Ben hiçbir rehberden ya da rehber odalarından bugüne kadar bir tepki görmedim. Nerede o rehberler? Neden susuyorsunuz? Siz değil misiniz turistleri peşinize takıp o çöplerin içinde gezen? Daha ne kadar görmezden geleceksiniz bu çöpleri? Kapadokya, Side ve diğer antik kentler çöp içinde ve korunmasız..
Daha dün Aspendos Tiyatrosunun önünde bir turiste elindeki sahte paraları avcunu açıp gösteren bir şahıs gördüm. Eskiden Jandarma vardı şimdi artık yok. Ancak o kadar bilet kesen personel var ki? Her ören yerinin önüne Turistlerin rahatsız edilmesini önleyici güvenlik personeli konmalıdır. Turistleri rahatsız etmek en çok da Antalya da ve çevresindeki ören yerlerinde yaygın.
ARO yu göreve davet ediyorum. Antalya Rehberler Odası olarak, Antalya Valiliğine yazı yazın. Antalya da Hadrian Kapısının önünde elinde sigara bekleyen ve turistlerin yanına yaklaşıp birşeyler söyleyen şahıslar kimdir? Tabii ki hanutçular.. Üstelik her gün ordalar.. Sabah gelip orda turistlerin yanına yaklaşıp ne aradıklarını soruyorlar. Amaçları belli..
Perge den başka bir örnek: Sürekli Antik Kentin içine bilet almadan giren ve kalıntıların üzerinde öylece oturup gelen geçeni seyreden bir şahıs var.. Ne yaptığı ve ne için orda olduğu belli değil. Turist değil, rehber değil, görevli değil.. Nasıl oluyor da turistin para vermeden içeriye girmesine izin bile verilmezken bu şahıs bedava buralarda geziyor?
Turistleri rahatsız etmek artık yaygın olmuş.. Milli Parkta develer. Turistler soruyor develeri niçin kullanıyorsunuz? Antik Kentlerde güvenlik elemanı yok. Her yer sahipsiz ve insan tahribatına açık. Turistlere bozuk para tümleten şahıslar. Çöplerin içinde gözü kapalı gezen rehberler.. Side ye kamera koyun.. Diğer ören yerlerine de. İşi olmayanların da müze ve ören yerlerine girmesini yasaklayın..
Saygılar
Aykut Altınışık
Arkeolog-Rehber
Kaynak: turizmhaberleri.com
