Hava durumu, atmosferin, sıcaklık (temperature9, nem (himidity), yağış (kar, yağmur, dolu v.s – precipitation), görüş (visibility), bulutluluk (cloudyness) v.s. olarak şartları anlamını taşır. İklim (climate) çeşitli meteorolojik şartlardan bir kısmının o bölgede hakim olması özelliği demektir.
Bütün hava şartları, güneşin dünye üzerine ve atmosfer alt katmanlarına yaptığı etki ile yalkından ilgilidir. Havadaki değişikliklerin büyük bir bölümü, yatay hareketli havanın etkisiyle olur. Bu hava hareketlerine rüzgear (wind) denir. Bu hareket, değişik atmosferik basınçlar (pressure), sıcaklık değişiklikleri veya her ikisinin etkisiyle meydana gelir.
Hava olaylarının denizcilikte ne kadar önemli olduğu açıktır. Rüzgar ve denizin durumu parekete seyrini (dead reckoning) etkiler, yatay görüşün azalması kıyı seyrini (piloting) sınırlar.
Atmosferin durumu elektronik seyir ve radyo habrleşmesini etkiler. Hava kapalıysa (overcast) gök cisimleri navigasyon amacıyla kullanılamaz. Rüzgar etkili bir güce eriştiğinde; bölgeye ait 4bilgiler ve rüzgarın o bölge üzerindeki etkisinin bilinmesi büyük önem kazanır.
Matthew Fontaine Maury, yüzyıl kadar önce gemi jurnal kayıtlarını inceleyerek dünyanın çeşitli ticaret bölgeleri arasındaki seyir rotaları üzerindeki hakim rüzgarların yön ve hızlarını tespit etmiştir. Günümüzde bu bilgiler Pilot Chart’larda yer alır. Bu haritalar sefer boyunca izlenecek rotaların en uygun olanının seçilmesinde büyük yarar saglar. deniz ve rüzgarların en güçlü gemilerin üzerindeki etkisi düşünürse, yakıt tasarufu, geminin ve personelinin emniyet ve rahatlığı için rotaların iyi seçilmesinin önemi açıktır. Yine günümüzde özel teknik ve metotlarla, uzak mesafe haberleşmesi sayesinde gemilerin hız ve emniyeti ön planda tutarak, hakim rüzgar ve deniz durumları gözönüne alınarak gemileri uygun rotalarda yönlendiren ‘’Ship Weather Routing’’ servisleri bulunmaktadır.
Uyduların meteorolojik amaçlarla kullanılmaya başlanmasından sonra troposfer ve stratosfere ait birçok yeni bilgiler edinilmiştir. Buralardaki olayların, deniz üzerindeki meteorolojik olaylara ait etkileri gün geçtikçe daha iyi anlaşılmaya başlanmıştır. Son zamanlarda yapılan araştırmalarla ‘’Jet Stream’’ olarak isimlendirilen hava akımının, diğer meteorolojik olaylar üzerinde büyük etkisi olduğu ortaya çıkmıştır. Bu yüksek hava akımının hızı 60 knots ve daha fazladır. Bunların akış doğrultuları yarı yataydır. Herhangi bir atmosfer seviyesinde, herhangi bir coğrafik bölgede, çeşitli yönlerden olabilir. Bu Jet Stream’ler orta arzlarda görülen 270 derecenden esen rüzgarlarla birlikte anılırlar. ‘’Polar Jet Stream Wind’’ olarak isimlendiriln bu orta arz rüzgarlarının ortalama maksimum hızları 90 knots civarındadır. Fakat kış mevsimlerinde hızları 200 knotsun üzerinde olabilir.
