13 Aralık 2014 Cumartesi

– Uzm.Dr. Sinan Ibiş-turizmhaberleri.com
Medikal Turizm Derneği Başkanı

Yaşlı Bakımında OImazsa Olmazlar
Medikal Turizm Derneği tarafından ülkemizdeki yaşlı bakım alanlarını geliştirmeye yönelik; huzurevleri, geriatri merkezleri, yaşlılıkla ilgili tedarikçiler, yerel yönetimler, uzaktan yaşam destek merkezlerinde yaşlılığın ihtiyaçları ve gereken stratejik politikalar araştırılmıştır. Ortaya çıkan sonuçlar yaşlılarımızın aktif ve mutlu yaşam sürmeleri için olmazsa olmaz niteliğindedir. Türkiye de yaşlılara sunulan bakım ve rehabilitasyon hizmetleri geliştirilirken sorunların toplum bakım hizmetleri yoluyla çözülmesi amacıyla ilgili kuruluşlar ve disiplinler arasında eşgüdüm sağlanarak geliştirilmiş modellere ihtiyaç duyulmaktadır.

Yaşlılar için toplumla entegre yaşama imkanları sağlayan alternatif hizmet modellerinin çeşitlendirilmesi gerekmektedir. Yaşlının sağlığı, iyilik hali, yaşam kalitesini arttırmaya yönelik politikalar ve çözümler oluşturulurken; yaşlıları mümkün olduğu kadar yaşadıkları ortamlarda, ailelerinde, arkadaşlarından koparmaksızın daha uzun süre barındırabilmenin yolları araştırılmalıdır.

Evde yaşlı bakımı kolaylaştırılmalı…
Yaşlıların kendi evlerinde yaşamalarını kolaylaştırmak için gelişmiş ülkelerde sunulan evde bakım, süreli bakım, tele bakım, gündüz bakım evleri, gündüz bakım ve rehabilitasyon merkezleri, evde takip hizmetleri, evlere bakım-onarım hizmeti, yemek hizmetleri, sosyal paylaşım merkezleri gibi seçenekleri içeren farklı hizmet modelleri şeklinde sunulmalıdır. Bu hizmetler toplum temelli anlayış ile semt bazında örgütlenmelidir. Evde bakım genel sağlık sistemi içinde ve diğer sağlık hizmeti sunan kuruluşlarla bağlantılı bir kamu hizmeti olarak planlanmalıdır. Bakım ihtiyacı sadece ailenin değil, toplumun ve devletin de sorumluluğundadır. Bugün yürürlükte olan yasalarda evde bakım ile ilgili maddeler bulunmasına rağmen; evde bakım hizmetlerinin tüm yönlerini kapsayan ve kamu hizmeti olarak değerlendiren bir düzenleme bulunmamaktadır.

Bakım sigortasına ihtiyaç var…
Ülkemizde de topluma dayalı bakım anlayışına doğru eğilimin görüldüğü ve evde bakım ve gündüz bakım hizmetlerine yönelik bazı yasal düzenlemelerin yapılmış olması sevindirici olmakla birlikte, finansal yönünün sosyal güvenlik sisteminde tam anlamıyla yer almamış olması, toplumun genelinde bu hizmetlerin alınmasında büyük engel oluşturmaktadır. Bu anlamda, bakım sigortası uygulamasının genişletilerek hayata geçirilmesi, sağlıklı yaşlanma politikaları için gereklidir. Politika yapıcılar, kanun yapanlar, bilim insanları, hizmeti sağlayanlar, sigorta kuruluşları ve sivil toplum kuruluşları bu alandaki rollerini/sorumluluklarını göz önünde bulundurarak bakım modellerinin uygulanması, yapılan uygulamaların sürdürülebilirliğine destek sağlanması için çaba göstermelidirler. Bakım hizmetlerinin içeriği hazırlanırken kişi merkezli bütüncül hizmet anlayışı içinde yaklaşılmalıdır. Yaşlının tıbbi, fiziksel, ruhsal, bilişsel sorunları, alışkanlıkları, kültürel özellikleri ekolojik bir yaklaşımla ele alınmalıdır. Bakım hizmetlerinde farklı disiplinlerden uzmanların interdisipliner olarak çalışabildiği modeller geliştirilmelidir.

Ulusal sosyal politikalarımız…
Ülkemizde yaşlılar için olan sosyal politikalar ağırlıklı olarak kurumsal bakım hizmetlerinden, topluma dayalı bakım hizmetleri yönünde değiştirilmeli; bu yaşlıyı sosyal yaşamdan, günlük alışkanlıklarından, arkadaş, komşu ve akrabalarından ayırmayan, yaşam kalitesini yükselten, fonksiyonel kapasitesini koruyan ve geliştiren, güvenli bir ev ortamında sağlık ve sosyal bakım hizmetlerine ulaşabilmelerini ve boş zamanlarını en iyi ve verimli biçimde geçirebilmelerini sağlayan bakım hizmet modellerinin hayata geçirilmesini gerektirmektedir.

Huzurevlerimiz…
Ülkemizde; huzurevlerinin yaşlıların barınması için bir seçenek olduğu dikkate alındığında, bu merkezlerin şehir merkezine yakın, yaşlıların toplumsal katılımını desteklemek için ulaşım, alışveriş gibi aktiveleri kolaylaştırıcı hizmetlerle desteklenmesi gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Yaşlıların, evleri ve huzurevi dışındaki sosyal ortamlara erişimlerinin sağlanması için ulaşım hizmetleri düzenlenmelidir.

Huzurevlerinde yaşlıların sağlık, iyilik durumlarını geliştirmek için tıbbi bakım yanında entegre bakım ve rehabilitasyon hizmetleri ile desteklenmesinin önemi dikkate alınmalıdır. Yaşlı Bakımında Sürdürülebilir Politikalar ve Stratejiler Projesi huzurevlerinde yaşlıların genellikle TV izlemek, yürümek dışında aktive katılımlarının sınırlı olduğunu ve farklı aktiviteler yapmak konusunda fazla isteklerinin olmadığını göstermektedir.

Fiziksel ve sosyal aktivitelerin çeşitli uğraşıların kişinin fiziksel, bilişsel ve ruhsal özellikleri, tercihlerine göre seçildiğinde ve kolaylaştırıldığında sağlık ve yaşam kalitesini artırmadaki etkisi konusunda yaşlılar, yöneticilerin farkındalıklarının artırılmasının önemi ortaya çıkmıştır. Bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinde hekim, hemşire, sosyal hizmet uzmanı, diyetisyen fizyoterapist, ergoterapistin birlikte çalışmasını özendirici politikalar ve modeller geliştirilmelidir. Temel sağlık hizmetleri, uzun süreli bakım, gündüzlü bakım ve evde bakım ve sosyal hizmetler ile diğer toplum hizmetlerinin koordinasyonunun sağlanması ve iyileştirilmesi için düzenlemeler yapılması ve hayata geçirilmesi hızlandırılmalıdır.

Bağımsız yaşam desteklenmeli…
Yaşlıların yaşam kalitesi ve topluma katılmak için gereksinimleri göz önüne alınarak; bağımsız yaşamayı destekleyecek şekilde konut ve çevresel tasarımlar, erişilebilir ulaşım sistemleri oluşturulmalıdır. Konut yapımında yaşlı ve engelli bireylerin bağımsız ve emniyetli yaşamaları için gerekli düzenlemeler bu konuya yasal yaptırımlar getirerek gerçekleştirilmelidir.

Projede yaşlıların kullandıkları araçlara bakıldığında gözlük, baston, koltuk değneği gibi çok sınırlı sayıda yardımcı araç kullandıkları görülmüştür. Gelişmiş ülkelere baktığımızda yaşlıların yemek yeme, giyinme, banyo yapma gibi aktivelerini kolaylaştırıcı pek çok yardım aracından yararlandığı ve devletin bu araçları finanse ettiği görülmektedir. Sosyal aktiviteler, çeşitli uğraşılarda da yaşlının emniyetini sağlayıcı hareketlerini kolaylaştırıcı araçlar bulunmaktadır. Ülkemizde bu araçların tasarlanması ve üretilmesi için çalışmalara gereksinim vardır.

Kaliteli yaşam…
Türkiye de huzurevleri; yaşlı bireyler için sığınılacak bir yer değil, kaliteli bir yaşlılık döneminin geçirileceği yerler olarak geliştirilmelidir. Toplumumuzun huzurevlerini yaşamın son durağı olarak görmeyip, sosyal katılıma izin veren kaliteli ve mutlu bir yaşam olanağı sağlayan yaşam evleri olarak görmesi için farkındalık eğitimleri verilmelidir. Huzurevlerinin ve bakım veren kuruluşların kalite standartlarının ve hizmet kalite standartlarının geliştirilmesi için yasal düzenlemeler ve entegre bakım ve rehabilitasyon hizmetleri sunumu için koşullar yaratılmalıdır.

Kaynak: turizmhaberleri.com