İzmir Deniz Ticaret Odası Meclis Başkanı Geza Dologh ile Denizliğin Ege boyutunu konuştuk. Denizciliği konuştuk. Demiryolu, karayolu hava yolu ile deniz yolunu karşılaştırdık. Ege Bölgesine tersane lazımmıyı konuştuk velhasıl her şeyden söz ettik işte Geza Dologh ile yaptığımız o sohbetten size aktardıklarımız
Global bir sektör olan denizciliği nasıl tanımlarsınız. Deniz taşımacılığının avantajları nelerdir?
Hızla gelişen teknolojilere paralel olarak günümüz dünyasında deniz ve denizcilik; yük ve yolcu taşımacılığı başta olmak üzere, gemi inşa sanayi, liman hizmetleri, deniz turizmi ile bir ticaret ve hizmet dalıdır. Denizyolu ulaştırmasının faaliyet alanı uluslararası bir özellik taşımaktadır. Uluslararası siyasi, ekonomik gelişme ve koşullar deniz ulaştırmasının kural ve yöntemlerini belirlemektedir.
Bugün dünya ticaretinin yaklaşık yüzde 90’ ı deniz yolu ile yapılmaktadır. Denizyolu taşımacılığının diğer taşıma türlerine göre avantajları fazladır. Hava yolu taşımacılığına oranla 22, demiryolu taşımacılığına oranla 3,5, karayolu taşımacılığına oranla 7 kat ucuzdur. En büyük avantaj ise özellikle sanayi hammaddesini oluşturan büyük miktarlardaki yüklerin bir defada bir noktadan diğer bir noktaya taşınması imkanını sağlaması olarak belirtilebilir.
Konteyner taşımacılığının deniz ticaretindeki yeri nedir?
20. yüzyılın son çeyreğinde dünyadaki politik ve teknolojik gelişmeler Dünya Deniz Ticaretini de etkilemiş, yapısal değişimlere zorlamıştır. Teknolojik gelişmelere paralel olarak gemilerin tip, sürat ve boyutlarının artması uzaktaki pazarlara daha kolay ulaşılmasını sağlamıştır. Kara, deniz ve hava taşımacılığı bütünleşme eğilimi göstermiş ve yüklerin kapıdan kapıya taşınmasına olanak tanıyan kombine taşımacılık, özellikle konteynerların ortaya çıkması ile giderek artan bir önem kazanmıştır. Konteyner taşımacılığı günümüzde bir çığır açmıştır. 1967 yılından sonra hızlanan ve bugün hala gelişmekte olan konteyner taşımacılığı ise deniz taşımacılığına çabukluk ve ucuzluk getirdi. Dünya denizlerinde yılda toplam 6 milyar ton yük taşınıyor ve ticaret hacmi 300 milyar doları geçiyor.
Ege Bölgesi’ne tersane yapılması yönündeki talebiniz devam ediyor mu?
Deniz ticareti konusunda 3 ana faktörün bir arada yürütülmesi deniz ticaretine ayrılan payın artmasını sağlamaktadır. Bunlar deniz ticaret filosu başta olmak üzere deniz limanları ve tersanelerdir. Tersanelerin neredeyse tamamının Tuzla’da oluşu ve buranın kapasitesinin dolmuş bulunması hem kendi gemilerimizin inşaatı hem de dış siparişlerin yapılamamasına ve onarımların aksamasına neden olmaktadır. Başta Ege Bölgesi olmak üzere tersanelerin yaygınlaştırılması bu konudaki faaliyetleri ve deniz ticaretini olumlu etkileyecektir. Son yıllarda Karadeniz’de ve Kocaeli’ndeki gelişmeler olumlu göstergelerdir.
Son olarak denizcilik sektörünün önemi ile ilgili neler söylersiniz?
Ülkemizin üç tarafı denizlerle çevrili, iki kıtayı birbirine bağlayan coğrafi konuma sahip olması göz önüne alındığında, dış ticaretimizin geliştirilmesi, ekonomimizin dışa açılarak dünya ekonomisi ile bütünleşmesi ve diğer bütün ekonomik hedeflerimizin gerçekleştirilmesi yolunda denizcilik sektörünün önemli bir rol üstlenmesi kaçınılmazdır. Küreselleşme süreci ve enerji kaynakları açısından da bakıldığında; Orta Asya ülkelerinin cazibe merkezi olduğu bir dönemde, önemi giderek artan Türkiye’ nin Batı ile entegrasyonunda Deniz Taşımacılığı en önemli etken olacaktır.
