Akdeniz ve Karadeniz arasındaki geçiş havzası olduğu için zengin canlı çeşitliliğine sahip olan Marmara Denizi’nin doğusunda ilk kez Caretta caretta deniz kaplumbağası görüldü. Kocaeli’nin Eskihisar-Topçular feribot hattı üzerinde Yalova kıyılarına yakın görüntülenen Caretta caretta’nın da öldüğü görüldü. Deniz kaplumbağasını görüntüleyen balıkçı Uğur Orhan, “Denizimizi bu nadide canlı ile paylaşmak ne güzel. Keşke Marmara, eski günlerine bu canlılarla dönse. Sanırım gemi trafiğinin kurbanı olmuş” dedi. Caretta caretta’nın Marmara Denizi’ndeki son kaydı Nisan 2023 tarihinde denizin batı tarafındaki Tekirdağ’da gerçekleşmişti. Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF-TÜRKİYE) Balıkçılık ve Deniz Koruma Alanları Uzmanı Dr. Ebrucan Kalecik, deniz kaplumbağasının ani sıcaklık farkı yani hipotermiden ölmüş olabileceğini belirtti.
İzmit Körfezi’nde yani Marmara’nın doğusunda ortaya çıktı
Marmara Denizi’nde varlıkları hep tartışılan Caretta caretta deniz kaplumbağaları iklim değişikliğiyle birlikte az da olsa görünür olmuştu. Sıcaklığı sürekli artan Marmara Denizi, Carettalar için uygun olmayan ortamlar sunarken son dönemde görülen kayıtların hepsi ölü bireylerden oluşuyor. Şimdiye kadar nispeten daha temiz ve su değişiminin daha hızlı olduğu Batı Marmara’da görülen deniz kaplumbağalarından biri İzmit Körfezi’nde yani doğu kısmında ortaya çıktı.
Eskihisar-Topçular feribot hattı
Temizlik ve arıtma çalışmalarıyla eskiye oranla deniz canlılığının arttığı İzmit Körfezi’ndeki ilk kaydı yapan amatör balıkçı Uğur Orhan, denizkartali.com’a bilgi verdi. Deniz ve doğa sever olarak Caretta caretta’nın varlğıyla büyük sevinç duyduğunu belirten Uğur Orhan, “12 yıldır teknem Alpagu ile İzmit Körfezi’ndeyim. Bu narin ve nadide canlıyı, Yalova açıklarında Eskihisar-Topçular feribot hattı üzerinde gördüğümde çok mutlu oldum. Denizimizi bu güzel canlıyla paylaşmak çok sevindirici. Fakat, boynundaki yaradan yoğun gemi trafiğine kurban gittiğini düşünüyorum” dedi.
Caretta caretta Marmara’nın eski günlerine döneceğinin müjdecisi olsaydı
Uğur Orhan, “Denizlerimizi temiz tutmalıyız. Osman Gazi Köprüsü’nün altına son 10 yılda yüzlerce tersane açıldı. Bu tersanelerin raspa tozu ve zehirli boya atıkları olduğu gibi denize boşalıyor bunların sıkı denetlenmesi gerekiyor. Denizimizi canlandırmak için Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve ilgili bakanlığın çabalarını da tebrik ediyorum. Keşke bu Caretta caretta Marmara’nın eski günlerine döneceğinin müjdecisi olsaydı ve onu canlı çekebilseydim” dedi.
Sıcaklık farkından-hipotermiden ölmüş olabilir
Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF-TÜRKİYE) Balıkçılık ve Deniz Koruma Alanları Uzmanı Dr. Ebrucan Kalecik ise, görüntüler üzerinden incelenen Caretta carettanın hipotermiden ölmüş olabileceğini belirtti. Denizkartali.com’a bilgi veren Dr. Ebrucan Kalecik,“Caretta carettalar yani iri baş deniz kaplumbağaları, Marmara Deniz’inde nadiren de olsa gözlemlenebilmektedirler. Deniz kaplumbağalarının vücut sıcaklığı genellikle çevre sıcaklığına yakın olur. Bu nedenle, hipotermi için net bir derece belirtmek zor olabilir çünkü kaplumbağaların vücut sıcaklıkları çevresel faktörlere ve kaplumbağanın büyüklüğüne göre değişebilir. Ancak, genel olarak konuşmak gerekirse, deniz kaplumbağalarının vücut sıcaklığı genellikle 15-25 derece Celsius aralığında seyreder. Bu nedenle, vücut sıcaklığının bu aralığın altına düşmesi, hipotermi riskini artırabilir.” dedi.
Hipotermi geçiren deniz kaplumbağaları genellikle kas krampları ve denge kaybı yaşar
Dr. Kalecik, “ Bu bilgiler ışığında bu mevsimde yüzey suyu sıcaklığının tahmini olarak oldukça düşük olması beklenir (11-12°C gibi) ve bu da iri baş deniz kaplumbağası için hipotermi riskini oldukça yüksek hale getirir. 15°C’nin altındaki sıcaklıklar, iribaş deniz kaplumbağalarının hareketlerini ve metabolizmalarını yavaşlatarak ölümcül sonuçlar doğurabilir. Bu kadar düşük sıcaklıklarda iri baş deniz kaplumbağası uyuşukluk, halsizlik ve yorgunluk yaşar ve bu da onları kayalara veya diğer sert cisimlere çarpmalarına neden olabilir. Bulunan deniz kaplumbağasının çok bozulması, hipotermiden dolayı öldüğünü gösterebilir. Zira hipotermi geçiren deniz kaplumbağaları genellikle kas krampları ve denge kaybı yaşar ve bu da onları kayalara veya diğer sert cisimlere çarpmalarına neden olur.” diye konuştu.
Gökhan Karakaş {Milliyet}
DENIZKARTALI Haber Portalı – https://denizkartali.com/dogu-marmarada-ilk-caretta-kaydi-keske-yasasaydi.html
