1- TSSF yeni dalış yönetmeliği , CMAS yönetmelik ve standartları , TSSF / CMAS yönetmelik ve standartların karşılaştırılması ve dikkat çeken hususlar ile yeni yönetmeliğin TBK ya olacak etkileri , TBK nın izleyebileceği yol seçenekleri.

2- TSSF nin Çalıştayında TBK nın talepleri konusunda öneriler.

TSSF yeni dalış yönetmeliği , CMAS yönetmelik ve standartları , TSSF / CMAS yönetmelik ve standartların karşılaştırılması ve dikkat çeken önemli hususlar ve bunların TBK ya olacak etkileri ve öneriler .

Cmas a Milli Federasyonlar ve eskiden OCC diye adlandırılan CDC ( Cmas diving center ) ler üye olabilirler.
Aynı ülkeden hem Milli federasyonun hemde CDC lerin üye olmasında bir engelleme yoktur, bunun örnekleri çoktur.
Aynı ülkeden birkaç Federasyonda CMAS a üye olabilir.
Cmas a üye CDC ler Cmasın her tip eğitim ve brövesini direk olarak verebilmekte ve aynı zamnda Cmas teknik komitesinde yer alabilmektedirler.
Cmas a üye CDC lerin yapısı incelendiğinde , Ticari/Turistik dalış merkezinden ziyade TBK nın yapısına çok benzer Dalış Okulu , Dalış Akademisi , Üniversite dalış olkulu , Dalış kulübü vb. dalış konusunda daha uzmanlaşmış teorik araştırma yapabilen , çalışma çıkarabilen ‘ Amatör ruhlu ‘ kuruluşlar olduğu görülür. Bu durum TBK nın da CDC olarak Cmas’a direk üye olması gerektiğini düşündürebilir.
CMAS standartlarında yeni olarak ‘Uzmanlık Eğitim ve bröveleri ‘ sistemi getirilmiştir. Ancak bu uzmanlık seçenekleri hiçbirşekilde Mevcut eğitim sisteminin yapısını değiştirmemektedir. Esas olan klasik dalıcı ve eğitmen yetiştirme sistemi , olduğu gibi durmaktadır. Uzmanlıklar dalıcı ve eğitmenlere sadece bir seçenek ( ek seçenekler silsilesi ) olarak sunulmaktadır ve hiçbirşekilde mevcut ve gelecek olan dalıcı ve eğitmenlerin yetkilerine sınırlama veya zorunluluk getirmemektedir.
CMAS ta Uzmanlıklar ikiye ayrılmıştır :

Not : Uzmanlıkların 1-2-3 olarak adlandırılması kıdem seviyesini belirtmektedir.

a/ Rekreasyonel uzmanlıklar : Bu uzmanlıklar ‘ Hobi ‘ uzmanlıklar olarak adlandırılabilinir . Bunlar : Snorkel 1-2 ( programı yoktur ) , Apne ( Nefese tutarak dalış ) 1-2-3 , Disabled ( Engelli ) ( programı yoktur ) 1-2-3 , EAN ( Zenginleştirilmiş hava ) , Kuru elbise ( programı yoktur ) , İrtifa , Navigasyon , Search & Recovery ( Arama kurtarma )( programı yoktur ) , Buz dalışı ( programı yoktur ) , Kompressör operatörü ( programı yoktur ) , Nitrox karışım operatörü , Trimix karışım operatörü , Mağara dalışı 1, Scooter , CPR ( Suni teneffüs ve kalp masajı ) ( programı yoktur ) , Oksijen müdahalesi ( programı yoktur ) , Kurtarma , Yarı kapalı devre scuba , İleri yarı kapalı devre scuba , Çocuk dalışı 1-2-3 , Batık dalışı 1-2 , Kapalı devre uzmanlıklarıdır.

Bu uzmanlıklardan birçoğunun Cmas ta daha mevcut eğitim standardı yoktur .

Bu uzmanlıkları mevcut eğitmenler kendilerini yetiştirerek verebilirler. Hatta bazılarını ( Kurtarma – Navigasyon vs . ) eğitmenler kendilerini bu konuda yetiştirmelerinede gerek olmadan 1 ve 2 * eğitmenler olarak direk olarak verebilirler .

b/ Teknik Uzmanlıklar : Bunlar gerçekten önemli uzmanlık dalları olduğu için , mevcut hocalar bu konularda kurs ve seminer görüp bu uzmanlıkları verebilirler. Bu uzmanlıklarda tabiiki eğitmenleri ciddi olarak yetiştirmek gerekir. Bunlar : İleri Nitrox , Extended nitrox , Trimix , Adavanced Trimix , Advanced semi closed ( İleri yarı kapalı devre ) , Closed circuit ( Kapalı devre ) , Mağara 2-3 , Technical scooter. Bu alanlarda Cmas eğitim ve eğitmen standartları ve programlarını oluşturmuştur.

TSSF nin yeni oluşturduğu uzmanlık alanlarında zaten bu tip ileri teknik eğitim gerektiren uzmanlıklar mevcut değildir.Bildiğiniz gibi daha evvelden TSSF dalışta derinlik kısıtlaması , dekompresyonlu dalış yasağı , yaş kısıtlaması getirerek aslında ‘Teknik dalış ‘ veya birbaşka değişle gerçektende uzmanlık gerektirecek dalış dalları imkanlarının önünü peşinen kapamıştır.

Not : Milli federasyonlar ve CDC ler Cmasta mevcut olan her tip uzmanlık serifikalarını verebilirler.
Genel olarak, Cmasta bile daha sistemin program ve standartları tam olarak oturmamıştır

TSSF nin getirmek istediği uzmanlıklar ise şunlardır :

( 3* dalıcı için mecburi ) : İlk Yardım , Yön bulma , Arama-Kurtarma, Gece dalışı,Mükemmel yüzerlilik,
( 1* eğitmen için mecburi ): öncekilere ek olarak :Tanıtım dalışı , Oksijen soluması ,
(2*eğitmen için mecburi ): öncekilere ek olarak erin dalış, Akıntı dalışı , İrtifa dalışı,
(3* eğitmen için mecburi ) : öncekilere ek olarak : Batık , Fotoğraf,Video, Nitrox, Mağara, Arkeoloji, Bilimsel , Tüp dolumu , Malzeme bakımı .

Toplamda 19 adet uzmanlık vardır.

Bu sayılan uzmanlıkları almayan 3*dalıcı , 1-2-3* eğitmenler brövelerinin kendilerine verdiği hak ve yetkilerden mahrum olup 2*yıldız dalıcı seviyesine düşeceklerdir. Böyle bir uygulama ne CMAS ta nede dünyanın herhangi bir yerinde vardır.
Bunun yanısıra bundan böyle yeni yetişecek olan 3*dalıcı ve 1-2-3 * eğitmenlik şartları arasında standart müfredatın yanısıra ayrıca bu uzmanlıkların elde edilmeside aranacaktırki buda yine ne Cmas nede başka bir müfredat sisteminde olmayan bir uygulama olacaktır.

Ayrıca , bu uzmanlıklardan bazıları Cmasta bile yoktur : Gece dalışı – Mükemmel Yüzerlilik , Derin dalış , Akıntı dalışı , Fotoğraf , Video , Arkeoloji , Bilimsel , Malzeme bakımı gibi…

Mükemmel yüzerliklik kendi başına bir uzmanlık dalı değil aslında 1*dalıcının eğitiminde olmaz ise olmaz olan temel bir beceridir.
Aynı şeklide bir 3* dalıcıda tamamen otonom ( bağımsız ) ve tam bilgi ve tecrübeye sahip bir dalıcıdır ( Cmas standartlarında ve diğer ülke federasyonları standartlarında ) bu dalıcıda , eğitimi gereği ilk yardım, yön bulma ,arama kurtarma, gece dalışı , mükemmel yüzerlilik, oksijen verilmesi , derin , akıntı ,batık vs gibi becerilere sahiptir ).

Diğer noktalar :

Tanımlamalarda Ticari dalış merkezleri ile Sualtı spor kulüpleri ayrı ayrı tanımlanmış olmasına rağmen , yönetmelik maddeleri her ikisi içinde aynıdır.

TSSF nin Eğitim kuruluşundan , görevlendiridiği eğitmen ve rehberlerle ilgili olarak ‘ iş sözleşmesi ‘ istemesi tamamen ticari yapılanma arzusunun neticesidirki bunun amatör bir federasyonla yakından uzaktan ilgisi yoktur.

Yeni yönetmelikte Cezai maddelerin ( para cezası ) çokluğu ve çeşitliliği ve içerik detayları dikkar çekicidir. ( TSSF hakkında eleştiri yapmak bile suç sayılmıştır )

Eğitmen sınavlarının sadece TSSF bünyesinde merkezileştirilmeside tehlikelidir.

1* eğitmenden 50 dalıcı belgesi imzalaması istenmektedir. Bu sayı fahiş olmakla beraber aslında 1* eğitmen dalıcı brövesi veremez ( CMAS ) . 1*eğitmen eğitmen yardımcısıdır. Bu durum esasen bir eğitimde birçok eğitmenin görev alacağı düşünülmeden hazırlanmıştır. Yönetmelikteki bu yanlış konumlama diğer eğitmen seviyeleri içinde mevcuttur.

Böyle bir dalış yönetmeliği dünyanın hiçbiryerinde yoktur.

Aslında bir anlamda TSSF dalış merkezlerinin verdiği eğitim ve brövelerin kalitesinden şüphe etmektedir.Eğer TSSF mevcut dalıcı ve eğitmen sisteminde dalıcı ve eğitmenlerin bu bilgi ve becerilere haiz olmadığını düşünüyorsa öncelikle kendisini sorgulamalıdır.

Getirilmek istenen uygulamalar , bir müddetten beri yürürlüğe adım adım konulan , yasaklayıcı , tekelleşme arzusu ve ticari kaygı içeren bir zihniyetin son perdesidir.

Netice ve izlenecek yol önerisi :

TSSF nin getirmek istediği düzen tekelci ve ticari kaygılarla dolu olmakla beraber polisiye usurlarla dolu , TBK nın önünü tıkayan bir uygulama olup TBK nın ruhuna aykırı ve TBK nın özerkliğine darbe vuran ve TBK nın gelişmesini engelleyen ve TBK eğitmenlerini kontrol altına alıp , bir nevi kaleyi içten fethetme düşüncesidir. Bu sebebten TBK,

TSSFnin çalıştayına katılarak ekte bulunan TBK taleplerini açıkca ortaya koymak , bundan netice alınamadığı takdirde,
TBK , CDC olarak tekrar direk CMAS bünyesine katılabilir , hatta
TBK , benzer kuruluşlarla temasa geçerek ( Universite spor kulüpleri vb ) ayrı bir federasyon kurabilir.

Bu süreç zarfında , TBK aksiyonunu zedelememek için TBK eğitmenlerinin Federasyondaki resmi-gayri resmi görevlerini bırakmaları , TSSF nin düzenlediği seviye ve uzmanlık eğitim ve sınavlarına katılmamaları ve ancak resmi TBK yetkili merciilerinin kararları doğrultusunda hareket etmeleri TBK aksiyonunun inandırıcılığı ve başarısı açısından son derece önemlidir.

TSSF nin Çalıştayında TBK nın talepleri konusunda öneriler.

TSSF nin yeni dalış yönetmeliği ile ilgili olarak TBK ( 1954 ) nın talepleri :

Türk Balıkadamlar Kulübü ( TBK ) tarihsel fonksiyonu , dalış kulübü geçmişi ve kültürü göz önüne alınarak , bünyesinde en fazla dalış eğitmeni bulunduran kulüp olarakta TBK nın talepleri aşağıda sıralanmıştır.

Cmas ı Türkiyeye getiren ve daha sonraları TSSF nin Cmas a geçişini sağlayan Türk balıkadamlar kulübünün eskiden vermiş olduğu ve ileride verebileceği TBK dalıcı , eğitmen ve uzmanlık eğitim ve brövelerinin , kulübün uygun gördüğü seviye denkliğinde TSSF tarafından kabul görmesi ve TSSF /Cmas brövelerinin verilmesi. ( Padi ve diğer kuruluşların denklikleri gibi ).

TSSF yönetim kurulu ve Teknik komite bünyesinde TBK dan resmi olarak , TBK yönetim kurulunun göstereceği 2 üyenin bulunması. Her türlü çalışmada TBK resmi üyelerinin varlığının korunması.

Yeni yönetmelikte uygulamaya sokulmak istenen ‘Uzman dalıcı ‘ branşlarının , CMAS sisteminde olduğu gibi ,mevcut ve gelecek 3* dalıcı ve 1*-2*-3* eğitmen vasıflarına sorgulama getirmemesi ( kazanılmış haklar ) .

Uzman dalıcı yetkinliklerinin tekrar incelenerek , gerekli uzmanlıkların tespiti, gereksiz ve fuzuli uzmanlıkların kaldırılması. ( Başta ‘ Mükemmel yüzerlilik ‘ uzmanlık dalı olmak üzere , Cmas ta bulunmayan Bilimsel – Arkeoloji – Gece vs . )

Kabul edilecek uzman dalıcı uzmanlıklarının mevcut ve gelecekteki dalıcı ve eğitmenlere sadece bir tercih olarak sunulması, esas ve temel olan dalıcı ve eğitmen vasıflarına ve yetişme programlarına dahil edilmemesi. ( Cmas ve diğer eğitim sistemlerinde olduğu gibi ).

Türk karasularında sadece TSSF nin verdiği belgelerle dalış yapılır uygulamasının kaldırılması ve bu konuda sahil güvenliğe verilen yetkilerin gözden geçirilmesi. ( Bkn : Sahil Güvenlik – Dalışa giderken kitapcığı ).

TBK nın vereceği dalıcı , eğitmen ve uzmanlık kurslarının niteliği ve niceliğinin TBK tarafından tespit ve organize edilmesinin serbest bırakılması.

CMAS’ın Teknik Uzmanlıklar dallarında TBK nın gerekli eğitimleri yerine getirerek Teknik uzmanlık kurslarını verebilmesi ( Nitrox – Trimix – Kapalı devre -Mağara vb ).

Mehmet Asım Karsçakar
TBK Çalışma grubu
asim@alcor.com.tr