İklim değişikliğiyle dünyanın daha çok ilgisini çeken Kutup Bilimlerinde Türkiye’yi temsil eden ender kadınlardan Ebru Caymaz, Okyanus Vakfı ve Antarktika Bilimsel Araştırma Komitesi tarafından ‘Kutup Bilimlerinde 100 Kadın’ başlıklı projeye ilk giren isimlerden oldu. 2015 yılından beri Norveç- Svalbard, Grönland ve İzlanda gibi Arktik Bölgesi’ne (Kuzey Kutbu) yönelik çalışmalar yapan Ebru Caymaz, bir sonraki projesi Sibirya’ya gitmeye hazırlanıyor. Buzul Prensesi olarak bilinen Ebru Caymaz, buzdağlarına tırmanıyor, uzun buzul yürüyüş rotalarında yürüyor ve kıtaları ayıran levhalar arasında dalışlar yaparak iklim değişikliğinin etkisini yerinde gözlemliyor. Yaptığı akademik çalışmalar ve düzenlediği halka açık konuşmalarla konuya dair farkındalık oluşturmaya çalışan Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Doktor Öğretim Üyesi Ebru Caymaz, 100 kutup kadınının olacağı listede açıklanan ilk Türk kadını oldu.
Her zaman beyaz, ıssız ve soğuk bölgeleri seviyor
Dünyanın en az nüfusunu barındıran Kuzey Kutbu’na duyduğu özel ilgi ile kendini geliştiren Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Doktor Öğretim Üyesi Ebru Caymaz; iklim değişikliği ve küresel ısınma gibi çevre sorunlarının en net gözlemlendiği bölgelere seyahatler yapıyor. Aşırı soğuk, yıl boyu sert esen rüzgarlar, gece-gündüz arasındaki büyük fark, mevsimsel sürekli karanlık gibi etkenlerle insan yaşamının en zorlu şartlarda sürdürüldüğü Kuzey Kutbu’nun yanında dünyanın açık hava laboratuvarı kabul edilen Güney Kutbu’na(Antarktika) da ilgi duyan Ebru Caymaz, doğa sporları tutkusunu buzullarda sürdürüyor. Kaya tırmanışı, mağaracılık, ekipmanlı dalış, uzun doğa yürüyüşü gibi doğa sporlarını Kuzey Kutbu’na yaptığı ekspedisyonlarda başarıyla uygulayan Doktor Öğretim Üyesi Ebru Caymaz, yerel halklarla da görüşerek iklim değişikliğinin yıkıcı etkisini gözlemliyor.
Qaanaaq buzdağlarına tırmandı Sisimiut’un soğuk sularına daldı
2016 yılının Ocak ayında gittiği Grönland’da kış olmasına rağmen 140 kilometrelik buzulu 5 günde yürüyerek, tırmanarak ve kızaklı köpeklerle tamamlayan, 2020 yılının Ocak ayında ikinci kez gittiği Grönland’ın en kuzeyindeki Qaanaaq şehrindeki buzdağlarına tırmanıp, güneydeki Sisimiut şehrinde tüplü dalış yaparak küresel iklim değişikliğine dikkat çeken Dr. Caymaz, bölgede gerçekleştirdiği ekstrem faaliyetleriyle dikkat çekmişti. Dünyanın 66’ıncı enleminden daha yukarı enlemlerindeki dalışları, tırmanışları ve gözlemleriyle uluslararası bilim camiasının dikkatini çeken Dr. Ebru Caymaz, kutup bilimlerinde kadınların varlığını vurgulayarak bilimsel eşitliği sağlamayı amaçlayan bir proje kapsamında seçilen ilk Türk oldu. Caymaz, Curtis & Edith Munson Vakfı’nın desteğiyle Okyanus Vakfı (Ocean Foundation) ve Antarktika Bilimsel Araştırma Komitesi (Scientific Committee on Antarctic Research) tarafından hayata geçirilen çok uluslu ‘Kutup Bilimlerinde 100 Kadın’ (100 Women in Polar Science) başlıklı projede yer verilen ilk Türk kadını oldu.
Bilime ve diplomasiye katkısı seçilmesini sağladı
Kutup bilimlerine ve diplomasisine yaptığı katkılara vurgu yapılarak açıklanan ilk 10 kadından biri olan Dr. Caymaz, ABD kökenli Arktik Enstitüsü bünyesinde kaleme aldığı ve ABD Kongresi’ne sunulan resmi raporda ‘Arktik Bölgesi’nde Pandemi Zamanlarında Yönetişimi Etraflıca Düşünmek’ isimli makalesiyle yer almıştı. Kutuplara yönelik çalışmalarını sürdüreceğini ve açıklanması 3 ay sürecek listeye daha çok Türk kadının girmesini arzu ettiğini belirten Dr. Caymaz, duygularını açıkladı. Caymaz, “Dünyanın diğer bölgelerine kıyasla 3 kat daha fazla ısınan Arktik Bölgesi’nde, deniz buzu ve buzullardaki erimenin artık şehirlerde de gözlemleniyor. Grönland’in Ilulissat şehrinde aynı noktada 2016 ve 2020 yılında çekilen iki fotoğraf durumun ciddiyetini gözler önüne seriyor. Bu listede olmak gurur verici ve çok önemli. İklim değişikliğinin önlenebilir etkilerine yönelik farkındalık oluşturmak için bilim diplomasisinin öneminin farkına vararak, uluslararası bilimsel iş birlikleriyle güçlerimizi birleştirmemiz gerek” dedi.
100 Kutup Kadını
Kutup Biliminde Kadınlar (Women in Polar Science – WiPS) Ağı, Antarktika ve Arktik Bölgesi’ne yönelik çalışmalar yapan kadın araştırmacıları bir araya getirmek amacıyla 2014 yılında başlatılan uluslararası bir proje. Projenin temel hedefi; kutup araştırmaları yapan kadınların küresel bilime olan katkılarını vurgularken hem bilimsel başarıları hem de mücadele hikayelerine yer vererek diğer kadınlara ilham olmalarını sağlamak. Proje kapsamında 2014 yılından bu yana büyük çaplı ağ oluşturma etkinlikleri düzenlenmişti. 2018 yılında kutup araştırmaları ve kadın liderlerle ilgili panel oturumlarının yanı sıra 2020 yılında kutup araştırmalarında kapsayıcı iş birliklerine yönelik geniş katılımlı bir tartışma etkinliği yapıldı.
Gökhan Karakaş {Milliyet}
DENIZKARTALI Haber Portalı
