Dünya dilleri arasında “Dünyanın ortası” anlamına gelen Akdeniz, binlerce yıldan bu yana birçok uygarlığa ev sahipliği yapıyor. Akdeniz Havzası, tarihi ve kültürel zenginliklerinin yanında, çok sayıda denizel türün de yaşam alanı.
Onlarca yıl boyunca, genellikle kontrol dışı ve haddini aşan pek çok ekonomik faaliyete maruz kalmasının ardından, bugün Akdeniz’in sağlığı ‘sarp bir kayalıktan yokuş aşağı yuvarlanıyor’. Ekosistemler ve sağladıkları hizmetler hızla bozularak, ekonomiyi ve denize bağımlı insanların yaşam biçimlerini tehlikeye atıyor.
Akdeniz’in doğrudan sağlıklı deniz varlıklarına dayalı ekonomik değerini ortaya koymak için hazırlanan bu raporda, iki kilit kavramdan yararlanıldı 1) bir ülkenin yıllık gayri safi yurtiçi hasılası (GSYİH) ile karşılaştırılabilecek ‘gayri safi denizel hasıla (GSDH), ve 2) denizin toplam ‘varlık’ temelini yansıtan ‘ortak varlık fonu’.
Yapılan analize göre, Akdeniz’de denizle ilgili faaliyetlerin sağladığı yıllık ekonomik değer 450 milyar Amerikan doları. Ayrıca, Akdeniz’in ekonomik varlıklarının değeri ihtiyatlı bir yaklaşımla bile 5,6 trilyon Amerikan doları gibi sarsıcı bir rakama işaret ediyor. Her ne kadar bu rakamlar etkileyici olsalar da, Akdeniz’in ekonomik açıdan öneminin yalnızca bir kısmını yansıtıyorlar. Zira, biyoçeşitliliğin başlı başına ihtiva ettiği değer ile sağlıklı bir denizin sağladığı çok sayıda manevi değerin ekonomik açıdan yeterli bir biçimde yansıtılması mümkün değil.
Akdeniz’de sürdürülebilir bir ekonomik modele ulaşmada, her biri Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri üzerine kurulu altı tane stratejik öncelik sunuluyor:
- Bütünleşik ve ekosistem temelli deniz planlaması ile yönetiminin uygulanması
- Sürdürülebilir bir Mavi Ekonomi yaklaşımının benimsenmesi
- İklim değişikliğine karşı dirençli ve karbon-nötr ekonomi modellerinin oluşturulması
- Kamu ve özel finansman yoluyla doğal varlıkların sürdürülebilir üretkenliğinin açığa çıkarılması
- Kitlesel turizmin ayakizinin azaltılması ve daha sürdürülebilir turizm modellerine doğru yol alınması
- Balıkçılık sektöründe sürdürülebilirliğin sağlanması
Kaynak: http://www.wwf.org.tr/basin_bultenleri/raporlar/?7120/akdenizde-ekonominin-canlandirilmasi#
