İstanbul’da birbiri ardına ölen yunuslara nekropsi(hayvan otopsisi) yapan bilim adamları önemli sonuçlara ulaştı. Biri yavru 4 tırtak türü yunusunda balıkçı ağlarında boğularak öldükleri belirlendi. Yunusların midelerinde istavrit, çinekop ve sarıkanat gibi çok tükettiğimiz balıkların bulunurken, üzerlerinde gırgır ağlarının izlerine rastlandı. İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi ve Türk Deniz Araştırmaları Vakfı uzmanları balıkçıların ağlarına yunus girdiği zaman zarar vermeden denize bırakmaları yönünde uyarı yaptı.
Geçtiğimiz hafta içinde birbiri ardına 4 yunus ölüsü Yenikapı-Sarayburnu arasındaki kıyı şeridinde karaya vurmuştu. 2 erkek iki dişiden oluşan yunusun ölüm nedenini araştırmak için Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi uzmanları 4 yunusu da alarak nekrospi(hayvan otopsisi) yaptı. Uzmanlar, ilk incelemelere göre deniz memelilerinin midelerinde henüz sindirilmemiş istavrit, çinekop ve sarıkanat gibi çok tükettiğimiz balıkların bulunduğunu görürken derilerinin üzerinde de gırgır ağ izleri tespit etti. Yunusların hepsinin balıkçı ağlarında boğularak öldükleri belirlendi. Yunuslardan birinin yavrusunu emziren bir anne olduğu görülürken bulunan yavru yunusun annesi olduğu düşünüldü. 2008 Nisan ayında Kartal’da olduğu gibi tırtak cinsi yunusların gırgır ağlarında öldükleri belirlenirken, balıkçıların daha dikkatli olmaları yönünde uyarılar yapıldı.
İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden Dr. Arda Tonay ise, “ İstanbul Boğazı, Marmara ve Karadeniz’de üç yunus türü bulunuyor. Tırtak, Afalina ve Mutur. Tırtaklar genellikle açık denizleri tercih etmesine rağmen balık göçleri sırasında kıyılarda gözlenebilir. Dünya Koruma Birliği’ne göre tırtak Akdeniz’de nesli tehlikede, Karadeniz’de hassas türler listesine girdi. 1380 Sayılı Su Ürünleri Kanunu’na göre Türkiye denizlerinde yaşayan tüm deniz memelileri koruma altındadır ve öldürülmeleri yasaktır. Özellikle dip uzatma ağları ile yapılan avcılıklar sırasında tesadüfen ağa yakalanma, deniz kirliliği ve toplu ölümlere neden olan salgın hastalıklar yunusları tehdit ediyor. Binlerce yunusun özellikle muturların dip uzatma ağlarında öldüğü biliniyor” dedi.
Balıkçılar yunusa zarar vermeden denize bırakmalı
Türk Deniz Araştırmaları Vakfı uzmanları ise, “Yunus ölümlerinin yaşandığı bölge bugünlerde mevsimsel balıkların geçiş yeri ve üzerlerinde yoğun gırgır avcılığı gerçekleştiriliyor. Bu tip ölümlerin bir daha yaşanmaması için; bölgedeki tüm balıkçılar, ağların içine girebilecek yunuslar konusunda dikkatli olmalı ve böyle bir durumda hemen yunusu ağdan zarar vermeden çıkarmaları gerekiyor. Zonguldak’ta balıkçılar 5 yunusu ağlardan denize saldı. Bunu yapmak denizlerimizin geleceği için çok önemli. Vatandaşların ise ölü ve yaralı yunus gördükleri zaman yetkililere haber vermeleri gerekli” şeklinde açıklama yaptı.
Gökhan Karakaş {Milliyet}
