Amerikalı Grg Bruks deniz dibinde bedeli 3 milyar dolar olan platin külçeleriyle bir gemi bulduğunu bildirdi.Sözlerine göre, 1942-de Birleşik Amerika’nın açıklarında Alman denizaltısı tarafından batırılmış İngiliz “Port Nikolson” gemisi 7l ton platin taşıyordu. Greg Bruks bu değerleri kaldırmak için resmi izin aldı. Başlıca ilgili taraflar şimdilik susuyor. Herhalde, yük üzerine hak iddialarında bulunmadan önce değrinin ne kadar olduğunu öğrenmek istiyor.
Greg Bruks batmış gemiyi 2008-de yankılı sonda ile bulduğunu söyliyor. Daha da sonra geminin resmini çekti. Gövdesi üzerindeki numarası fotografta iyi görülüyor. Bruks, arşifleri inceleyerek”Port Nikolson” gemisini bulduğu sonucuna vardı. Rusya Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü görevlisi Sergey Olhovskiy,Bruks’un “Port Nikolson” gemisini bulduğuna şüphe yok,dedi ve şöyle konuştu:
Belli ki, l6 Haziran l942-de Alman denizaltısı Halifaks’tan Boston’a giden askeri gemi konvoyundan iki gemiyi batırdı. Resmi verilere göre, 4 bin ton yük taşıyan İniliz “Port Nikolson” gemisi batırılmış iki gemiden biriydi.Geminin batış yeri biliniyordu. Ancak kıyıdan uzak o yerde denizin derinliği büyük olduğundan batmış gemiye ilgi yktu.
Gemi Birleşik Amerika’nın Kuzeybatısındaki Keyt-Kord yarımadasının 50 mil ötesinde 2l3 metre derinlikte olduğu için içindeki yükün kaldırılması zor ve masraflı bir iş olacağı halde Bruks yükü kaldırmaya hazır. Fikrine göre, geminin yükü platin külceleri olduğu için harcamalar fazlasıyla karşılanacak. Bu değerli maden Birleşik Amerika’nın Sovyetler Birliğine sevkettiği silaha karşılık olarak verilecekti. Sergey Olhovskiy bu konuya değinerek şunları söyledi:
Sovyetler Birliği İkinci Dünya savaşı sırasında İngiltere ve Birleşik Amerika’nın silah sevkini değerli madenlerle ödüyordu. Bu işlem sıkı gizlilik şartlarında yapılıyordu. Savaş gemileriyle sivil gemiler değerli metalleri taşıyordu.Bazı gemiler Alman denizaltıları tarafından batırıldı.
Batırılmış geminin gerçekten platin taşıdığı ortaya çıkarsa buna hak iddialarında bulunan taraflar ortaya çıkacak. Sualtı mağarabilimci Mihail Şkolnikov Birleşik Amerika,Rusya ve İngiltere’nin bu işte çıkarları olduğunu kaydederek şöyle konuştu:
Deniz hukukuna göre,deniz dibine bulunan yük ,kara sularında bulunduğu ülkeye,.bunu taşıyan geminin sahibine ya da onun sahibine ait.Böylece sorunun çözümü, yük üzerine mülkiyet hakkının ne zaman ve nerede devredilmesi gereğine bağlıdır.
Finans anlaşmazlıklarının çözümüyle uğraşan eksper Vladimir Yurasov bunu belli etmek için arşifleri dikkatla incelemek gerekeceğini söyledi ve şöyle devam etti:
Yük alıcısına devredilmemiş ise Sovyetler Birliğinin devamı olan Rusya’ya iade edilmeli. Savaş zamanının kontratı kapsamındaki yükümlülükler geçerli ise yük alıcısı olan tarafa verilmeli.Yani sorunu çözmek için kontratı incelemek lazım.
Hukukçuya göre, Greg Bruks’un kazancı az olacak. Çünkü sözün tam manasıyla define değil. kabedilen ve sahibi olan yükü buldu. Yük sahibinin, deniz derinliklerinin meraklı araştırıcısına teşekkür borcunu nasıl ödeyeçeği,bilinmiyr.
Kaynak: Rusya’nın Sesi
