Atatürk’e ait hiçbir bölgede doğduğu gün ve ay belirtilmemiştir. Doğum tarihini Atatürk’ün kendisi de bilmiyordu. Bu nedenle, Samsun’a ayak bastığı 19 Mayıs tarihini kendisine manevi doğum günü seçmişti.
Annesi Zübeyde hanımın Ali Fuat Cebesoy’a anlattığına göre, Mustafa doğduğu zaman babası Ali Rıza Efendi, o zamanın adetlerini uygun olarak doğum tarihini evdeki kuranı Kerim’den birine kaydetmişti. Ancak yine Zübeyde Hanım’ın anlattığına göre eşi öldüğü zaman başucunda tek bir Kur’an-ı Kerim vardı ve onda da hiçbir yazı bulunmuyordu. Muhtemeldir ki Ali Rıza efendi, yazılı kuranı Kerim’i yanlışlıkla başkasına vermişti.
Öte yandan Zübeyde Hanım, 1922 yılında tarihçi Enver Behnan Şapolyo’ya oğlunun doğumu ile ilgili şu bilgiyi veriyordu:
– Ben onu Mustafa’yı “Erbain Soğukları” devam ederken doğurdum. Bu durumun aklında kaldığına göre 23 Kânunuevvel 1296 tarihine düşmektedir.
“Erbain Soğukları”, Selânik’te 22 Aralık-31 Ocak tarihleri arasındaki sert ve dondurucu soğukları verilen bir isim. Zübeyde hanımın söylediği 23 Kanunuevvel 1296 tarihi bu dönemli örtüşüyor. Söz konusu tarih, Rumi takvim de 4 Ocak 1881 Salı gününe denk düşüyor.
Eski Anıtkabir müze Komutanı ve krem isyan Âli Güler’in 15 yılı aşkın süredir Atatürk’ün seceresi üzerine yaptığı araştırmalar da elde ettiği bulgular da bu tarihi destekliyor.
Bu bilgiler ışığında, kesin bir kanıt elde edinceye kadar, Atatürk’ün doğum günü 04 Ocak 1881 olarak kabul etmek yanlış olmaz.
